Yasmin Rufo
Michelle Roberts
BBC News / BBC Türkçe
Hemen herkes baş ağrısı yaşıyor. Kimi zaman birkaç dakika kimi zaman günler sürüyor.
Bazen bıçak gibi saplanan ağrılar bazen tüm başınıza hatta yüzünüze ve boynunuza yayılıyor.
BBC'nin What's Up Docs sağlıklı yaşam podcast'ine ev sahipliği yapan Dr. Xand van Tulleken bu hissi çok iyi biliyor.
Dört-altı haftada bir baş ağrısı çektiğini söyleyen Dr. Xand "Sanki biri gözümü deliyormuş gibi hissediyorum" diyor.
Ulusal Migren Merkezi uzmanlarından Dr. Katy Munro ise tüm rahatsızlığına rağmen baş ağrılarının nadiren ciddi bir şey olduğunu söylüyor.
Dr. Munro "İlk ya da en kötü baş ağrınızsa, bir doktora görünmelisiniz" diyor.
Ancak daha hafif, tekrarlayan baş ağrıları yaşıyorsanız, evde deneyebileceğiniz birkaç basit şey var.
1. Tetikleyicileri tespit edin
Dr. Xand, baş ağrılarının nedenini anlamak için günlük tutmayı öneriyor.
Böylece ağrıyı neyin tetiklediğini tespit etmek mümkün olabiliyor.
Bazı insanlar için gök gürültüsü ve şimşek gibi hava koşulları, bazıları için ise ışığa karşı hassasiyet tetikleyici olabiliyor.
Dr. Munro, "Benim için en kötü zaman, sonbaharda araba kullanırken güneşin ağaçların arasından kendini gösterdiği anlar... Bu gerçekten baş ağrımı kötüleştiriyor" diyor.
Baş ağrınızın tekrarlayan nedenlerini anlamak için kendinize şunları sorun:
- Baş ağrım başladığında ne yapıyordum?
- Ağrı başlamadan önce ne yiyip içmiştim?
- O gün ne kadar iyi uyumuştum?
- Hava durumu nasıldı?
Bazı kişilerde ışığa karşı hassasiyet baş ağrısına neden olabiliyor.
Bunların yanı sıra kadınlar için adet döngüsünin de takip edilmesi öneriliyor zira hormonal değişiklikler baş ağrısına neden olabiliyor.
Ayın kaç gününde başınızın ağrıdığını not almanın da doktorun tespitlerine yardımcı olacağı hatırlatılıyor.
Ancak Dr. Munro, not alırken aşırıya kaçılmaması gerektiğini söylüyor. Çok fazla detayın kafa karıştırıcı olabileceği uyarısında bulunuyor.
2. Kafeini avantaja çevirin
Birçok kişi baş ağrısı sırasında kafeinden uzak durulması gerektiğini düşünür.
Ancak Dr. Munro'ya göre durum tam böyle değil.
Küçük, dikkatli dozlarda kafein ağrı kesicileri daha etkili hale getirebilir.
Dr. Munro, "Kafein bir analjeziktir, yani ağrı kesicinin etkisini artırabilir" diyor.
Uzmanlar az miktarda kafeinin ağrı kesicilerin etkisini artırabileceğini söylüyor.
Ancak uykunuzu bozabileceğinden öğleden sonra veya akşam saatlerinde kahveden uzak durulması öneriliyor.
Her gün çok fazla kahve tüketmek ya da kahveyi aniden bırakmak da baş ağrısına neden olabiliyor.
3. Öğün atlamayın
Baş ağrısı çekiyorsanız ne yediğiniz ve ne zaman yediğiniz fark yaratabilir.
Dr. Munro, enerji seviyenizi dengelemeye yardımcı olabilecek protein, sağlıklı yağlar ve kompleks karbonhidratlar açısından zengin Akdeniz diyetini tavsiye ediyor.
Baş ağrılarının önüne geçmek için kan şekerini hızla yükselten atıştırmalıklardan kaçınmak gerekiyor.
Uzmanlara göre Akdeniz tipi dengeli beslenmek baş ağrılarını önlemeye yardımcı olabilir.
Öğün atlamak baş ağrısının tetikleyicileri arasında sayılıyor, dolayısıyla gün içinde düzenli beslenme öneriliyor.
Dr. Munro, süt ürünleri ve glüteni kestiğinde baş ağrılarının hafiflediğini söylüyor, ancak bu evrensel bir durum değil.
Dr. Munro, gıda hakkında düşünmenin yanı sıra düzenli egzersiz, iyi uyku, stres yönetimi ve susuz kalmamanın da baş ağrılarını azaltmaya yardımcı olabileceğini söylüyor.
4. Ağrı kesicinizi dikkatli seçin
Dr. Munro, "Reçetesiz olarak satın alabileceğiniz ağrı kesiciler veya bulantı önleyici tabletler baş ağrısını yönetmeye yardımcı olabilir" diyor.
Ancak kodein içeren ilaçların bazı baş ağrılarının daha sık görülmesine neden olabileceğini ve mide bulantısını artırabileceğini söylüyor:
"Ağrı kesiciler faydalı olabilir ancak bu baş ağrınızın ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır.
"Ağrılarınız daha sık veya yoğun hale geliyorsa, aile hekiminiz daha uygun bir ilaç bulmanıza yardımcı olabilir."
Uzmanlar haftada iki günden fazla ağrı kesici kullanılmaması gerektiği konusunda da uyarıyor.
* Bu haber, BBC gazetecileri tarafından hazırlandı ve kontrol edildi. Bir pilot proje kapsamında çevirisinde yapay zekadan da faydalanıldı.
