Mike Wendling
BBC News
Microsoft'un kurucusu Bill Gates, önümüzdeki 20 yıl içinde devasa servetinin yüzde 99'unu bağışlamayı planladığını söyledi.
Gates, vakfı aracılığıyla bağış yapmayı hızlandıracağını ve vakfın 2045 yılında faaliyetlerini sonlandırmayı planladığını söyledi.
Perşembe günü yayımladığı blog yazısında, "Öldüğümde insanlar benim hakkımda çok şey söyleyecek, ama 'zengin öldü' ifadesinin bunlardan biri olmayacağına kararlıyım" ifadesini kullandı.
69 yaşındaki Gates, kendi adını taşıyan vakfının sağlık ve kalkınma projelerine bugüne kadar 100 milyar dolar bağışta bulunduğunu, önümüzdeki yirmi yıl içinde piyasalara ve enflasyona bağlı olarak 200 milyar dolar daha harcamayı öngördüğünü söyledi.
Gates, blog yazısında, varlıklı İskoç-Amerikalı iş adamı Andrew Carnegie'nin 1889 tarihli Zenginliğin İncili adlı makalesinden alıntı yaptı. Makalede, zengin insanların servetlerini topluma geri verme görevi olduğu savunuluyor.
Gates, Carnegie'nin, "Zengin ölen adam, itibarsızlaşmış olarak ölür" sözlerini alıntıladı.
Son vaadi, bağış yapma konusunda bir ivme anlamına geliyor. Başlangıçta, eski eşi Melinda ile birlikte, Gates Vakfı'nın ölümlerinden sonra birkaç on yıl daha çalışmaya devam etmesini planlamışlardı.
Gates, Perşembe günü BBC'nin Newshour programında bu değişiklikle ilgili bir soruya verdiği yanıtta, 20 yıl sonra gelecekteki zorluklarla daha iyi başa çıkabilecek başka zenginlerin olacağını söyledi.
"Asıl mesele aciliyet. Ebedi olmaya çalışmıyorsak çok daha fazla para harcayabiliriz ve harcamanın benim değerlerimle uyumlu olacağını biliyorum" dedi.
Servetinin %99'unu bağışlaması halinde de Gates, Bloomberg'e göre hâlâ milyarder olabilir. Microsoft'un kurucusu, dünyanın en zengin beşinci kişisi.
Blog yazısında servetinin zaman çizelgesini paylaşan yazar, mevcut net servetinin 108 milyar dolar olduğunu söylüyor. Elle çizilmiş büyük bir okla 2045 yılında sıfıra yakın bir değere ulaşacağını gösteriyor.
Gates ayrıca vakfın varlıklarından 200 milyar dolar bağışlayacağını söyledi.
Gates, Paul Allen ile birlikte 1975'te Microsoft'u kurdu ve şirket bilgisayar yazılımı ve diğer teknoloji sektörlerinde baskın bir güç haline geldi.
Gates şirketten kademeli olarak çekildi, 2000'de CEO'luktan ve 2014'te yönetim başkanlığından istifa etti.
Gates, bağış konusunda yatırımcı Warren Buffett ve diğer hayırseverlerden ilham aldığını söyledi. Ancak vakfını eleştirenler, Gates'in hayır kurumu statüsünü vergi kaçırmak için kullandığını ve küresel sağlık sistemi üzerinde haksız bir etkiye sahip olduğunu söylüyor.
Blog yazısında vakfının üç temel amacını şöyle sıralıyor: Anneleri ve çocukları öldüren önlenebilir hastalıkları ortadan kaldırmak; sıtma ve kızamık gibi bulaşıcı hastalıkları ortadan kaldırmak ve yüz milyonlarca insanın yoksulluğunu ortadan kaldırmak.
Gates, ABD, Birleşik Krallık ve Fransa'nın dış yardım bütçelerini kısmalarını eleştirdi.
"Dünyanın en zengin ülkelerinin en fakir insanlarına destek olmaya devam edip etmeyeceği belirsiz. Ancak garanti edebileceğimiz tek şey, Gates Vakfı'nın tüm çalışmalarımızda insanların ve ülkelerin kendilerini yoksulluktan kurtarmalarına yardımcı olma çabalarını destekleyeceğidir" diye yazdı.
Newshour'a verdiği röportajda, teknoloji milyarderi Elon Musk'ın ABD'deki Hükümet Verimliliği Bakanlığı (Doge) tarafından yapılan kesintiler nedeniyle çocukları öldürdüğü yönündeki iddialarına ilişkin yaptığı yorumlar sorulduğunda daha da net konuştu.
Gates, "Bu kesintiler sadece çocukları değil, milyonlarca çocuğu öldürecek. Dünyanın en zengin insanının bunu yapacağını beklemezdiniz" diye yanıt verdi.
İngiliz Financial Times gazetesine verdiği bir röportajda Gates, Mozambik'teki Gazze Eyaletindeki bir hastaneye verilen hibelerin iptal edilmesi konusunu gündeme getirdi.
Donald Trump bu hastaneyle ilgili olarak Gazze Şeridi'ndeki "Hamas için" prezervatif fonladığı gibi hatalı bir iddiada bulunmuştu.
Musk daha sonra iddianın yanlış olduğunu kabul etti ve "hatalar yapacağız" dedi, ancak kesintiler devam etti.
Gates, Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, "Musk'ın gidip Aids'e yakalanan çocuklarla tanışmasını çok isterdim çünkü o parayı o kesti" dedi.
BBC Musk ile iletişime geçti ancak yanıt alamadı.
Gates Vakfı, BBC'nin habercilik faaliyetlerinden ayrı bir kolu olan hayır amaçlı BBC Media Action'a bağışta bulunuyor.
Bu haber, BBC gazetecileri tarafından hazırlandı ve kontrol edildi. Bir pilot proje kapsamında çevirisi için yapay zekadan da faydalanıldı.
