Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) “Yeni Patojenlerin Kökenleri Bilimsel Danışma Grubu” (SAGO), COVID-19 pandemisine yol açan SARS-CoV-2 virüsünün kökenine ilişkin son raporunu yayınladı.
27 bağımsız ve uluslararası uzmandan oluşan kurul, virüsün kökenine dair anlayışın ileri taşındığını vurgulasa da tüm hipotezlerin hâlâ değerlendirmeye açık olduğunu bildirdi.
SAGO, mevcut bilimsel kanıtları gözden geçirdiği raporunda, en güçlü bulgunun virüsün hayvanlardan insanlara geçişi yönünde olduğunu teyit etti.
“Mevcut kanıtların ağırlığı, SARS-CoV-2’nin doğrudan yarasalardan ya da bir ara konak yoluyla insanlara geçtiğini düşündürmektedir.”
Ancak grup, bu varsayımı kesinleştirmek için gereken bilgilerin büyük kısmının hâlâ sunulmadığını da ekledi.
Çin’e açık bilgi paylaşımı çağrısı
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, raporun yayınlanmasının ardından yaptığı açıklamada, virüsün kökenine dair tüm ihtimallerin değerlendirmede tutulduğunu söylerken, Çin'e bilgi paylaşması için çağrıda bulundu.
“Tüm hipotezler masada kalmaya devam etmeli: ister hayvandan insana geçiş, ister laboratuvar sızıntısı. Çin başta olmak üzere bu konuda bilgi sahibi olan tüm ülkeleri, ellerindeki verileri şeffaf şekilde paylaşmaya çağırıyoruz.”
SAGO, Çin’den özellikle şu bilgileri talep etti:
- Pandeminin ilk aylarında COVID-19’lu kişilerden alınan genetik dizilim verileri
- Vuhan’daki pazarlarda satılan hayvanlara dair detaylı bilgiler
- Vuhan’daki laboratuvarlarda yürütülen çalışmalar ve biyogüvenlik koşulları
Ancak Çin bu bilgileri şimdiye kadar ne DSÖ’ye ne de SAGO’ya iletti.
3 yıllık süreç: 52 toplantı, sayısız inceleme
SAGO, ilk bulgularını 9 Haziran 2022’de açıklamıştı. Bugünkü rapor, son iki yılda yayımlanan hakemli makaleler, saha çalışmaları, hükümet raporları, istihbarat analizleri ve araştırmacılarla yapılan görüşmelerle güncellenmiş durumda.
Komite Başkanı, Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi’nden Prof. Marietjie Venter, araştırmanın sadece bilimsel değil, aynı zamanda etik ve ahlaki bir sorumluluk olduğunun altını çizdi: “SARS-CoV-2’nin kökenini anlamak; gelecekteki pandemileri önlemek, hayatları kurtarmak ve küresel acıyı azaltmak için şart.”
SAGO, yalnızca COVID-19’un kökenlerini araştırmakla kalmayıp, gelecekte ortaya çıkabilecek patojenlerin nasıl inceleneceğine dair küresel bir yöntem çerçevesi de geliştirmişti. Bu çerçeve, geçen yıl kamuoyuyla paylaşılmıştı.
Ancak COVID-19’un kökenine dair bilimsel çalışma henüz tamamlanmış değil. DSÖ, yeni verilerin paylaşılmasını memnuniyetle karşılayacağını ve SAGO’nun tüm yeni bilgileri değerlendirmeye hazır olduğunu duyurdu.
KAYNAKLAR: Euronews.com / Çağla Üren
