ABD'li haber dergisi Newsweek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'birçok jeopolitik cephede kilit bir aktör' olduğunu kanıtladığını vurgulayarak, Erdoğan'ın 'barış reçetesini' okurları ile paylaştı. ABD Dışişleri Bakanlığı'nda sivil ve askeri danışman olarak görev yapmış Richard Outzen ise dergiye yaptığı açıklamada Türkiye'nin jeopolitik yükselişini ve güç projeksiyonunu “21. yüzyılın en önemli stratejik gelişmelerinden biri” olarak tanımladı.
ABD'li haber dergisi Newsweek "Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dünyanın En Güçlü Liderlerinden Biri—Ve Trump’ın Müttefiki Oldu" başlıklı haberinde ABD Başkanı Donald Trump'ın Washington’ın Orta Doğu’daki dış politikasını yeniden şekillendirmeye çalışırken bölgenin en etkili seslerinden biri ve uzun süreli müttefiki Türkiye'ye yöneldiğini yazdı.
"ERDOĞAN KİLİT BİR AKTÖR OLDUĞUNU KANITLADI"
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sadece geçtiğimiz hafta içinde bile 'birçok jeopolitik cephede kilit bir aktör' olduğunu kanıtladığını vurgulayan Newsweek, Trump'ın Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmasında Erdoğan'ın 'ikna edici bir rol' üstlendiğini Rusya ile Ukrayna arasındaki zorlu müzakerelere ev sahipliği yaptığını belirterek "Trump, vizyonunu ilerletebilme potansiyeline sahip görünen tek liderle yakın bir ittifak içinde buldu kendini" ifadelerini kullandı.
ERDOĞAN'IN BARIŞ REÇETESİ
Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. Çağrı Erhan ise Newsweek'e yaptığı açıklamada 1923’te modern cumhuriyeti kuran Mustafa Kemal Atatürk’ten bu yana, Erdoğan'ın Türkiye'nin en etkili lideri olduğunu vurgulayarak “23 yılı aşkın süredir, NATO’nun önde gelen ülkelerinden birini ve dünyanın en büyük 20 ekonomisinden birini yönetiyor. Birçok ABD başkanıyla ve başka ülkelerden liderlerle muhatap olan Erdoğan, bölgesel ve küresel düzeydeki tüm dinamiklerin farkında. Son çeyrek yüzyılda karşılaştığımız eğilimlerin ve süreçlerin bir parçası oldu" dedi.
Erdoğan’ın olağanüstü derecede “güvenilir” olduğunu belirten Erhan, Cumhurbaşkanı'nın müttefiklerine ve dost ülkelere verdiği sözleri her zaman tuttuğunu hatta bazı 'düşman ülkeler' arasında bile, onun güvenilirliğine büyük saygı duyulduğunu ifade etti. Erhan’a göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sahip olduğu etki alanı, ona “bölgesel düzeyde söz sahibi olma” yetisi kazandırıyor.
Rusya-Ukrayna krizi konusunda Erdoğan'ın tarafların savaşmasını değil, barış masasına oturmasını istediğini belirten Erhan, pek çok ülkeden gelen girişimlere rağmen, Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana gördüğü en kanlı çatışmanın taraflarını bir araya getirmeyi başaran tek ülkenin Türkiye olduğunun altını çizdi.
Erhan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bunun yanı sıra Suriye, Kafkaslar ve Azerbaycan-Ermenistan arasındaki krizlerde de dikkat çeken hamleleri olduğunu hatırlattı.
TRUMP'IN ÖVGÜLERİNE DİKKAT ÇEKTİLER
Trump'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a övgü dolu sözlerine de dikkat çeken Newsweek, ABD liderinin Türk mevkidaşına duyduğu hayranlığı sık sık dile getirdiğini vurgularken, Carnegie Uluslararası Barış Vakfı araştırmacısı ve eski Türk diplomat Sinan Ülgen, Türkiye’nin Trump yönetimi açısından neden daha önemli hâle geldiğini şöyle açıkladı:
“Orta Doğu’da, Türkiye’nin bölgesel istikrar ve ekonomik kalkınma konularında sahip olduğu yetkinlik ve niyet, İsrail ile karşılaştırıldığında, ABD’nin dış politika hedeflerine daha fazla katkı sağlıyor. Bu durum özellikle Suriye’de belirgin. Esad hükümetinin çöküşünden bu yana, Ankara Şam’daki yeni yönetimin daha kapsayıcı bir idare tarzına yönelmesinde kilit rol oynadı. Bu da ülkenin uzun vadeli normalleşmesi açısından önemli."
TÜRKİYE YENİDEN YÜKSELİŞTE
21. yüzyılda Türkiye'nin yeniden yükselişe başladığını yazan Newsweek haberinde ABD'nin eski Türkiye Büyükelçisi ve Trump'ın ilk döneminde DEAŞ'a karşı koalisyona temsilci olarak atadığı James Jeffrey'in görüşlerine de yer verdi.
Jeffrey son 25 yılda Türkiye'nin jeostratejik etkisini önemli ölçüde artırmasının nedenlerini şöyle açıkladı:
"2000 yılından itibaren, ABD’nin baskın olduğu ‘tek kutuplu’ dönem sona erdi. Avrupa ve Amerika’nın küresel GSYİH içindeki payı düştü. Avrupa ve Amerika küresel GSYİH sıralamasında gerilerken Rusya, Çin, İran yükselişe geçti. Tüm bunlar, Türkiye gibi coğrafi olarak kritik konumdaki, aktif orta ölçekli bir devleti daha önemli hale getirdi ve ona yeni fırsatlar yarattı.
Erdoğan bölgedeki çatışmaların çözülmesi için her masada yer aldı, Konumu, gücü, istikrarı, benzer dünya görüşü ve liderler arasında iyi ilişkiler de göz önüne alındığında Türkiye, ABD için açık bir ortak."
"21. YÜZYILIN EN ÖNEMLİ STRATEJİK GELİŞMELERİNDEN BİRİ"
Newsweek'e göre, Trump’ın yeniden iktidara gelmesinin ardından Washington’ın Avrupa’daki NATO müttefikleriyle ilişkilerinin kötüleşmesi, daha geniş çaplı bir küresel liderlik mücadelesine neden oldu. Bu mücadele, çoğunlukla ABD ile Çin arasında (ve daha genel anlamda Doğu ile Batı arasında) yaşanan bir çekişme olarak görülüyor. Ancak Türkiye, hem mecazi hem de coğrafi olarak tam ortada yer alıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nda sivil ve askeri danışman olarak görev yapmış ve Trump’ın ilk döneminde Suriye Özel Temsilciliği ofisinde çalışmış emekli Albay Richard Outzen ise Türkiye'nin jeopolitik yükselişini ve güç projeksiyonunu “21. yüzyılın en önemli stratejik gelişmelerinden biri” olarak tanımladı ve şunları söyledi:
"Trump, Erdoğan’a kendi ilan ettiği 'Amerika’nın Altın Çağı' vizyonunda bir rol veriyor. Artık dünyayı tek başına yönetme iştahı da kaynağı da olmayan ABD, bölgesel olarak genel uyum sağlayacak kabiliyetli ortaklara ihtiyaç duyuyor. Washington’un ciddi askeri, ekonomik ve diplomatik yetenekleri olan ortaklara ihtiyacı var. Dolayısıyla ortaklığın getirileri açık."
