Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakınlığıyla bilinen Rus orkestra şefinin konserinin iptal edildiği haberi, muhalif Navalnaya ve İtalya'da protesto gösterileri düzenleyen Ukrayna dernekleri tarafından bir zafer olarak karşılandı. Bu arada benzer bir vaka Bologna'da patlak verdi.
İtalyan klasik müzik konseri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla bilinen ünlü bir Rus orkestra şefinin davetini geri çekti.
Valery Gergiev’in, 27 Temmuz’da Napoli yakınlarındaki güney İtalya’da yer alan Kraliyet Sarayı Caserta tarafından düzenlenen ve Vanvitelli Kompleksi'nin avlusunda gerçekleşecek “Bir Kralın Yazı” (Un’Estate da Re) adlı festivale katılması planlanıyordu.
Ancak etkinliğe davet edilmesi, 2021’de Rusya’nın Arktik bölgesindeki bir ceza kolonisinde hayatını kaybeden Rus muhalefet lideri Aleksey Navalni’nin eşi Yulia Navalnaya tarafından sert biçimde eleştirildi.
“Bu iyi bir haber. Rusya’daki mevcut diktatörlüğü destekleyen hiçbir sanatçı Avrupa’da hoş karşılanmamalı. Putin, Batı’da kendisini 'makul biri' gibi gösterebilmesini tam da Gergiev gibi rejim destekçilerine borçlu,” diye yazdı Navalnaya, konserin iptaline dair X platformunda yaptığı paylaşımda.
İtalya Kültür Bakanı Alessandro Giuli, daha önce Valery Gergiev’in festivale davet edilmesine karşı çıkarak konuyla ilgili müdahalede bulunmuş ve bu kararı Rus propagandasına hizmet eden bir hamle olarak nitelendirenlerle aynı safta yer almıştı.
Konserin iptalinin ardından şu açıklamayı yaptı: “Reggia di Caserta Müdürlüğü’nün aldığı özgür ve tartışılmaz kararı tamamen ve yürekten destekliyorum.”
Bakanlıktan yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: “Etkinliğin olağanüstü sanatsal niteliğine saygı duymak gerekse de, Maestro Gergiev tarafından yönetilecek konserin iptali, sağduyu ve ahlaki sorumlulukla alınmış bir karardır; özgür dünya değerlerini korumaya yöneliktir.”
Gergiev’in İtalya’da ağırlanmasına karşı ilk tepki veren isimlerden biri olan Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Pina Picierno da X platformundan memnuniyetini dile getirdi: “Anlattık, mücadele ettik, inandık ve kazandık! Hepinize teşekkürler, Campania artık Putin’in bir elçisine ev sahipliği yapmayacak. İsteyenlerle, Pazar akşamı Reggia önünde Avrupa bayraklarımızla demokrasinin gücünü ve güzelliğini kutlamak için buluşacağız.”
İtalya’daki Ukraynalılar Hristiyan Derneği de kararı sevinçle karşıladı. Dernek başkanı Oles Horodetskyy şu açıklamayı yaptı: “Bu, Kremlin’in suç politikaları karşısında sağduyunun, insani ve Hristiyan değerlerin zaferidir. Küçük bir zafer olabilir ama iyiliğin kötülüğe karşı kazandığı ortak zafer yolunda atılmış bir adımdır.”
Dernek, protesto girişimleri düzenlemeye hazırdı ve Gergiev’e tepkilerini gösterebilmek için konserin ön sıralarından biletler dahi satın almıştı.
Campania Bölge Valisi Vincenzo De Luca ise henüz herhangi bir açıklama yapmadı. De Luca daha önce bu durumu “şaşkınlık verici” olarak tanımlamış ve “ifade özgürlüğü ile propaganda arasındaki sınırın” nerede olduğunu sorgulamıştı. Uluslararası çağrılara rağmen konseri iptal etmek istemediğini de vurgulamıştı.
Öte yandan, birçok Nobel Ödüllü isim de Rus orkestra şefinin festivale katılımına karşı çıkmış; Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e, İtalyan yetkililere ve doğrudan De Luca’ya mektuplar göndermişti. Gergiev’in katılımına karşı başlatılan çevrim içi bir dilekçe ise 16 binden fazla imza toplamıştı.
Romanovsky'nin Bologna'daki davası
Bu arada medya ilgisi hızla Bologna’daki benzer bir duruma kayıyor. Şehir, Unipol tarafından finanse edilen CUBO yaz festivali kapsamında, Ukrayna doğumlu piyanist ve İtalyan vatandaşı Alexander Romanovsky’yi ağırlamaya hazırlanıyor.
Romanovsky, Rus ordusunun Ukrayna işgalinin ilk haftalarında bombalayarak yüzlerce sivilin ölümüne yol açtığı Mariupol tiyatrosunun enkazı üzerinde, Rus kameralarına çaldığı görüntülerle tanınmıştı.
İtalyan gazeteci Marco Setaccioli, Romanovsky’nin 5 Ağustos’ta vereceği konserin iptal edilmesi çağrısında bulunan eleştirilerin başını çekiyor. Setaccioli, sanatçının Rusya yanlısı devlet kanallarındaki görünümlerini “Kremlin’in propaganda makinesine gönüllü destek verdiğinin” kanıtı olarak nitelendiriyor.
Ocak 2024’te Roma’daki La Sapienza Üniversitesi de, Ukrayna yanlısı aktivistler ve destekçilerinin tepkisi üzerine Romanovsky’nin bir konserini iptal etmişti.
