Tuğba ÖZER
FAYN.PRESS
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin (ABB) 2021-2024 yılları arasında düzenlediği konserlere ilişkin yürüttüğü soruşturmada 5'i tutuklu 14 sanık hakkında zimmet suçundan iddianame düzenlendi.
Ankara'da belediyenin 2024 yılında 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı etkinlikleri kapsamında Ebru Gündeş konserine 69 milyon lira ödediği iddiaları tartışma yaratmış, kasım ayında savcılık harekete geçmişti.
ABB’den yapılan açıklamada ise 69 milyon TL tutarı yalanlanarak tüm masraflar ve KDV dahil maliyetinin 44 milyon 937 bin 117 lira olduğu belirtilmişti. ABB Başkanı Mansur Yavaş yaptığı basın toplantısında, Gündeş ve ekibine 4 milyon 750 bin TL verdiklerini söylemişti.
Soruşturma kapsamında 23 Eylül'de aralarında eski belediye bürokratlarının ve şirket yetkililerinin de bulunduğu 14 kişi “görevi kötüye kullanma” ve “ihaleye fesat karıştırma” suçlamalarıyla gözaltına alındı, 5’i tutuklandı.
Başsavcılığın açıklamasına göre, soruşturmada söz konusu üç yılı kapsayan 32 konser hizmeti alımında belediyenin yaklaşık 154,5 milyon lira zarara uğratıldığı iddia edildi.
ABB ise konser ve etkinliklere belediye bütçesinin yalnızca binde dördünün harcandığını savunuyor.
ABB verilerine göre, 2014-2019 dönemini kapsayan AKP dönemindeki 80 etkinlik için 32 milyon 933 bin dolar harcama yapıldı. 2019-2024 yılları arasındaki CHP yönetiminde ise 436 etkinlik için 30 milyon dolar 738 bin dolar harcama yapıldı.
Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından paylaşılan Gökçek ve ilişkiler ağını gösteren şema.‘Tık’ yok: 100’e yakın dosya sıfır etkin soruşturma
Eylül ayında ABB’ye yapılan operasyonla ilgili en çok tartışılan konulardan biri de, Ankara’yı yönettiği 23 yıllık dönemde kenti milyonlarca dolarlık zarara uğratan eski ABB Başkanı İbrahim Melih Gökçek’in gözaltılardan saatler önce yaptığı “saatli bomba” paylaşımıydı.
Gökçek operasyon haberinin kendisine önden verildiği iddialarını yalanlasa da paylaşımı, 23 yıl yönettiği belediyedeki yolsuzluk iddialarının yeniden hatırlanmasına neden oldu.
2019 yılında yapılan yerel seçimlerde Ankara Büyükşehir Belediyesi AKP’li İbrahim Melih Gökçek’ten CHP’li Mansur Yavaş’a geçti. Yönetimin değişmesinin ardından Gökçek ve dönemin yetkilileri hakkında yüze yakın suç duyurusunda bulunuldu.
55 dosyada, bilirkişi raporu ile takipsizlik kararı verilirken, 11 tanesinde bilirkişi raporu dahi alınmadan takipsizlik kararı çıkarıldı. 11 dosya hakkında ise iddianame düzenlendi. Sözü edilen hiçbir dosyada, gözaltı kararı çıkmadı.
“Gökçek’i aklayanla bizi suçlayan bilirkişi aynı”
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne yapılan operasyonun ardından düzenlediği basın toplantısında konuşan Başkan Mansur Yavaş, Gökçek hakkında 100’e yakın suç duyurusunda bulunduklarını ve bunlardan 55'inde bilirkişi raporları üzerinden takipsizlik kararı verildiğini hatırlattı:
“Her nasılsa bizim yaptığımız tüm şikayetler aynı bilirkişilere gitti. En son kamu zararı çıkaran bilirkişi de bunlardan bir tanesi. Onları aklayanla bizi suçlayan aynı şahıs.”
Yavaş ayrıca şu ifadeleri kullandı: “Melih Gökçek ve ailesinin tümü yargılanmadan, hapse girmeden ve yaptıklarının hesabı sorulmadan bu ülkede asla adaletten bahsedilemez.”
ABB Başkanı takipsizlik verilen 54 dosya hakkında “kanun yararına bozma” yoluyla yeniden incelenmesi için Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu.
Kanun yararına bozma, istinaf ve temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen ancak hukuka aykırılıklar bulunan karar ve hükümlerin bozulması istemiyle Adalet Bakanlığı tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurulması anlamına geliyor. Başsavcılık aracılığıyla bu başvurunun Adalet Bakanlığı’na iletilmesi talep edildi.
Yavaş’ın ‘tık’ yok dediği, Melih Gökçek dönemine ait soruşturulmayan yolsuzluk dosyalarından bazıları şöyle:
Gülen yapılanması soruşturması
Mansur Yavaş Gökçek’in Gülen örgütüyle bağlantılı olduğunu düşünüyor. Bu nedenle Gülen yapılanması soruşturmasında firari olan eski savcı Şadan Sakınan lehine imar değişikliği yapıldığı, 17-25 Aralık sürecinden sonra Samanyolu ve Bugün TV'ye reklam verildiği iddiasıyla Gökçek aleyhinde "terör örgütü üyeliği, yardım ve terörizmin finansmanı" iddiasıyla suç duyurusunda bulundu.
Gökçek savcılık ifadesinde “Gülen’i hoca olarak biliyordum, Gülenci yayınlara reklam verdik, çocuklarım Gülen okullarında eğitim gördü” dedi. Soruşturma kapsamında Gökçek’in HTS kayıtları alınmadı, mali hareketleri incelenmedi. 2022 yılında da takipsizlik kararı verildi.
30 milyar liralık (800 milyon dolar) hurda: Çılgın park Ankapark
Gökçek döneminin en tartışmalı projelerinin başında Ankapark geliyordu. "Türkiye’nin en büyük tema parkı" olacağı iddiasıyla Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisi üzerine inşa edilen parka, ABB’nin oluşturduğu ‘İsraf Sayfası’na göre 800 milyon dolar harcandı. Bu para güncel kurla 30 milyar TL.
Erdoğan ise 2019 yılında parkı açarken yaptığı konuşmada toplam maliyetin 1 milyar 396 milyon TL olduğunu söylemişti. Yani o dönemin kuruyla 255 milyon dolar.
Kamunun parasıyla inşa edilen bu park, yıllığı çok daha düşük bir maliyete özel bir şirkete kiralanabildi. Kiralayan şirket aylar sonra battı. Parkın yeni sahibi de parkı açmayı başaramadı, elektriği de kesik olan parktaki oyuncaklar çürümeye terk edildi.
Ankapark kapsamında yapılan 52 ihalede usulsüzlük bulunduğu gerekçesiyle Gökçek ve belediye başkanları hakkında yapılan suç duyurusuna İçişleri Bakanlığı soruşturma izni vermedi.
Bu karara ilişkin Danıştay’da açılan davada “bütün ihaleler bilirkişi incelemesinden geçirilsin” sonucu çıktı. İki ihalenin incelenmesine izin veren savcılık, sonrasında takipsizlik kararı verdi.
Karara yapılan itirazın da reddedilmesi sonrası ABB’nin kanun yararına bozma yoluna gidilmesi yönündeki başvurusu iki yıldır savcılıkta bekletiliyor. Adalet Bakanlığı’na gönderilmedi.
Belbeton’un özelleştirilmesi: Kamu zararı 1,2 milyar TL
Ankara Büyükşehir Belediyesi müfettişleri, 2005 yılında alınan kararın ardından 2012 yılında özelleştirilen Belbeton AŞ’nin Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek’e yakınlığıyla bilinen bir şirkete değerinin çok altında satıldığını tespit etti.
Buna göre gerçek değeri 29 milyon dolar olarak hesaplanan belediye şirketi 12 milyon 500 bin dolara satıldı, belediye bu satıştan bugünün kuruyla 1.2 milyar TL zarara sokuldu.
Söz konusu iddialar üzerine Gökçek ve diğer şüpheliler hakkında suç duyurusunda bulunuldu ancak dosya bilirkişi incelemesi yapılmadan kapatıldı.
Belediyeye zarar, aile şirketine kâr
14 Temmuz 2014’de belediye meclisi kararı ile hafriyat ve inşaat yıkıntı atıkları toplama işi aylık 30 bin TL + KDV bedelle belediye iştiraki ANFA Altınpark LTD şirketine verildi. Ancak ANFA bu işi 100 bin TL + KDV bedelle Melih Gökçek ve ailesinin sahibi olduğu 1299 Osmanlıspor A.Ş.’ye devretti. Osmanlıspor da aynı işi 400 bin TL + KDV bedelle N.H LTD şirketine alt yüklenici olarak aktardı.
Mansur Yavaş ve ekibi tarafından yapılan suç duyurusuna göre bu devir işlemiyle belediye zarar ederken, Gökçek’in aile şirketi yüksek gelir elde etti. ANFA’nın işi, Osmanlıspor’a havale etmesi sonucunda ABB ve ANFA 3 yıl boyunca toplamda 4 milyon TL kazanırken, Osmanlıspor’un 150 milyon dolar (güncel kurla 6 milyar 225 milyon TL) kazandığı açıklandı.
ABB’nin konuyu yargıya taşıması sonrası hazırlanan bilirkişi raporunda fiyat farklarının ve devir işlemlerinin ticari gerekçeler kapsamında olduğu ve zarar olarak değerlendirilemeyeceği belirtildi. Bilirkişi raporu doğrultusunda savcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi.
