İmralı Adası'nda tutuklu bulunan bölücü terör örgütü PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan, iki gün önce silah bırakma süreci öncesinde yayınlanan görüntülü mesajda, 'PKK hareketi ve dayandığı ulusal kurtuluş savaş stratejisine son verilmiştir,' demişti.
“Terörsüz Türkiye” sürecinin en somut adım bugün Irak Kürt Bölgesel Yönetimi sınırlarındaki Süleymaniye kentinde atıldı.
MİT koordinesinde planlanan ve titizlikle takip edilen tören için Diyarbakır’dan bir grup da Irak'ın kuzeyine gitti. 150 kişilik kafilede DEM Parti üyeleri ve bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri yer aldı.
PKK'nın silah bırakma eylemi dünya basınından yüzlerce gazeteci tarafından Süleymani’ye kentine bağlı Dukan bölgesinde takip edilirken yerel yöneticiler de gazetecilerin beklediği bölgeden araçlarıyla ayrılarak alana doğru hareket etti. PKK üyeleri silahlarını bir kazana bırakarak ateşe verdi.
Saat 11:25'te başlayan ve 20 dakika süren töreni yaklaşık 200 kişi izledi.
Saat 11:22'de terör örgütü PKK’nın ilk grubunun silah bırakarak yaktı. Silah bırakanlar arasında PKK yöneticisi Bese Hozat da bulunuyor.
NTV, bölgeden gelişmeleri aktardı.
13.40
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İmralı heyeti üyesi ve DEM Parti Milletvekili Pervin Buldan'ı arayıp gelinen aşamadan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
SİLAH BIRAKMA ANI
NTV Siyaset Yorumcusu Kemal Öztürk, silah bırakma anını anlattı:
"Ortada bir barkovizyon kuruldu, Öcalan'ın görüntüsü yansıtıldı. Onun önünde bir masa kuruldu. Silahların yakılacağı büyük bir kazana benzer bir şey yapılmış ve oraya getirilmiş. Odunlar konuldu, onun üzerine mazot döküldü ve bekletildi.
Saat 11:22'de PKK militanları yukarıdan, dağın ilerisinden indiler. 15 kadın, 15 erkek militan başlarından da Bese Hozat. Onlara komutanlık eden kadın komutan geldi.
Türkçe açıklama metni okundu, daha sonra da Kürtçe açıklama metni okundu. Ve sonra silahlar o odunların içine konulduğu kazanın içine teker teker bırakıldı.
12.45 - TESLİM EDİLEN SİLAHLAR YAKILDI
PKK'lı ilk grubun silahları teslim etmesinin ardından yakılan silahların görüntüleri yayımlandı.
12.00 - İLK PKK'LI GRUP SİLAH BIRAKTI
Aralarında PKK'nın yönetici kadrosundan isimlerin de yer aldığı terör örgütü üyeleri silah bıraktı.
Teslim edilen silahlar yakıldı.
11.40 - UZUN ARAÇ KONVOYU OLUŞTU
PKK'nın silah bıraktığı alanda uzun araç konvoyu oluştu.
Alanda geniş güvenlikleri alındı.
11.30 - PKK, BU ALANDA SİLAH BIRAKIYOR
Casana dağı eteklerinde Casana mağarası olarak bilinen turistik alanda oluşturulan alanda PKK'nın silah bırakma alanı NTV kameramanı Cüneyt Ali Horozal tarafından görünütülendi.
11.05 - İŞTE PKK'NIN SİLAH BIRAKTIĞI BÖLGE
NTV ekibinden Osman Terkan, son gelişmelere ilişkin şunları söyledi:
"Dukan'da gazeteciler için bir toplanma oluşturuldu. Bunun bir şaşırtmaca olduğunu öğrendik.
Casana dağı eteklerinde Casana mağarası olarak bilinen turistik alanda oluşturulan alanda silah bırakma etkinliği devam ediyor.
Burası Süleymaniye yoluna yakın bir bölge."
10.50 - "ANKARA'NIN GÖZÜ KULAĞI ORADA"
Töreni izleyen gazeteciler arasında yer alan Independent Türkçe Genel Yayın Yönetmeni Nevzat Çiçek; grubun açıklamasına ilişkin dakikaları şöyle paylaştı:
11.22 PKK’lı grup alana girdi. 11.31'de Bese Hozat Türkçe açıklamayı okudu. 11.42'de silahlar bırakıldı, 11.43'te silahlar yakıldı. 11.45'te alanı terk ettiler.
11.50: Silah bırakan PKK'lı gruptan açıklama geldi
"Barış ve Demokratik Toplum Grubu” olarak açıklanan grubun açıklaması şöyle:
Halkımıza ve Kamuoyuna;
Demokratik değişim ve dönüşüm sürecine ivme kazandırmak üzere oluşan Barış ve Demokratik Toplum Grubu olarak; burada bulunan ve tarihi demokratik eylemimize tanıklık eden herkesi saygıyla selamlıyoruz. Kürt varlığına yönelik inkar ve imha amaçlı saldırılara karşı savaşmak amacıyla farklı tarihlerde PKK’ye katılmış ve silah kuşanıp farklı bölgelerde mücadele etmiş biz kadın ve erkek özgürlük savaşçıları, bugün buraya Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 19 Haziran 2025 günü açıklamasında dile getirdiği çağrıya cevap olarak buraya geldik. Gelişimiz aynı zamanda Önder Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat 2025 günü açıkladığı Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı, 5-7 Mayıs günlerinde yapılan PKK 12. Kongre kararları temelindedir. Barış ve Demokratik Toplum sürecinin pratik başarısı için bir iyi niyet ve kararlılık adımı olarak ve bundan sonra özgürlük, demokrasi ve sosyalizm mücadelemizi, demokratik siyaset ve hukuk yöntemiyle yürütmek amacıyla ve demokratik entegrasyon yasalarının çıkarılması temelinde sizlerin huzurunda silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz.
Attığımız bu adımın başta kadınlar ve gençler olmak üzere tüm halkımıza, Türkiye ve Ortadoğu halklarına ve tüm insanlığa hayırlı olmasını, barış ve özgürlük getirmesini diliyoruz. Önder Abdullah Öcalan’ın “Silahın değil, siyasetin ve toplumsal barışın gücüne inanıyorum ve sizi de bu ilkeyi hayata geçirmeye çağırıyorum” ifadesine yürekten katılıyor ve bu tarihi ilkenin gereğini yerine getiriyor olmaktan büyük gurur ve onur duyuyoruz.
Biliyoruz şimdiye kadar hiçbir şey kolay, bedelsiz ve mücadelesiz olmadı; tersine her şey her gün ağır bedeller ödeyerek ve dişle-tırnakla mücadele ederek kazanıldı. Elbette bundan sonrası da zorlu bir mücadele ile olacak. Bu gerçeği çok iyi biliyoruz, bu temelde yeni başarılar ve demokratik kazanımlar elde etmek üzere, Önder Abdullah Öcalan’ın fikir ve paradigmasına yürekten inanıyor, kendimize ve yoldaşlar topluluğu olarak kolektif gücümüze güveniyoruz.
Dünyada faşist baskı ve sömürünün arttığı, bölgemiz Ortadoğu’nun kan gölüne döndüğü ve halkımızın barış içinde özgür, eşit ve demokratik bir yaşama her zamankinden daha fazla ihtiyacının olduğu bu ortamda attığımız bu tarihi adımın büyük önemini, doğruluğunu ve aciliyetini görüyor ve hissediyoruz. Umuyoruz ki herkes, kadınlar ve gençler, işçi ve emekçiler, sosyalist ve demokratik güçler, tüm halklar ve insanlık da attığımız bu barış ve demokrasi adımının tarihi değerini görür, anlar ve takdir eder.
Bunlar temelinde halkımızın yaşadığı acının sorumlusu olan tüm bölgesel ve küresel güçleri, halkımızın son derece meşru ve demokratik ulusal haklarına saygı göstermeye, barış ve demokratik çözüm sürecine destek vermeye davet ediyoruz. Başta kadınlar ve gençler, işçi ve emekçiler olmak üzere tüm halkları, demokratik ve sosyalist güçleri, aydın, yazar, akademisyen, hukukçu, sanatçı ve siyasetçileri attığımız bu tarihi adımı doğru anlayarak, bizimle, halkımızla dayanışmaya çağırıyoruz. Yine Önder Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü ve Kürt sorununun demokratik siyasi çözümü için daha aktif mücadele etmeye, küresel düzeyde demokratik, sosyalist enternasyonal mücadeleyi ve dayanışmayı geliştirip, güçlendirmeye çağırıyoruz.
Halkımızı ve tüm siyasi güçlerini, yaşadığımız tarihi sürecin özelliklerini ve Önder Apo’nun geliştirdiği Barış ve Demokratik Toplum sürecini doğru anlayarak, her alandaki eğitsel, örgütsel, eylemsel görevleri başarıyla yerine getirmeye, demokratik yaşamı geliştirmeye çağırıyoruz.
Zulüm ve sömürü son bulacak, özgürlük ve dayanışma kazanacaktır. Barış ve Demokratik Toplum süreci mutlaka başarıya ulaşacaktır.
Silah bırakma sürecini değerlendiren NTV Ankara Haber Müdürü Uğur Şevkat, şunları kaydetti:
"Ankara'nın gözü kulağı orada. Kritik birkaç saatin içerisindeyiz. Sürecin dördüncü aşamaya geçmesi için, üçüncü aşama olan silah bırakma işiyle birlikte tamamlanması herkesin ortak dileği. Aylardır süren bir hazırlık vardı.
İlk aşama kamuoyunun hiç bilmediği bir aşamaydı. MİT ile İmralı arasında sürecin olgunlaştırılması için görüşmelerin yapıldığı aşamaydı. Sonra, MHP lideri Bahçeli'nin önemli çağrısı geldi. Öcalan'ın silah bırakma ve gerekirse Meclis'te konuşma yapma çağrısı geldi.
İmralı ile yapılan görüşmelerle ikinci aşama başarıyla sona erdi. Şimdi üçüncü aşamanın içindeyiz. Üçüncü aşama silah bırakmayla birlikte tamamlanacak.
Dördüncü aşamada TBMM'de bir komisyon kurulması söz konusu. Bu hazırlıklar da bir süredir devam ediyordu. 16 - 17 Temmuz gibi komisyonun oluşturulup çalışmaya başlamasını bekliyoruz.
Peki bu komisyon ne yapacak? Bu süreçte ve devamında gelecek süreçte 2500 - 3000 kadar teröristin silahlarını birkaç ay içerisinde teslim edeceği belirtiliyor. Komisyon da silahlarını teslim eden teröristlerle ilgili çalışmalar yapacak.
Yarın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önemli de bir konuşması olacak. Yarın Kızılcahamam kampı var. Bundan sonraki sürece ilişkin yeniden çerçeve çizmesini bekliyoruz."
Silah bırakma süreci
'Yeni süreç', Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) 1 Ekim 2024'te yapılan açılışında, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ve milletvekilleriyle tokalaşmasıyla başladı. Bahçeli aynı gün “Yeni bir döneme giriyoruz. Dünyada barış isterken kendi ülkemizde barışı sağlamak lazım,'' demişti.
Daha sonra 22 Ekim'de MHP lideri, Öcalan'ın TBMM'de konuşturulması çağrısını yaptı: ''Şayet terörist başının tecridi kaldırılırsa, gelsin DEM Parti grup toplantısında konuşsun, terörün bittiğini, örgütün lağvedildiğini ilan etsin.”
23 Ekim'de ise uzun süredir kimseyle görüş yaptırılmayan Öcalan, yeğeni DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan ile görüştü. Böylelikle İmralı trafiği de başlamış oldu.
DEM Parti vekillerinden oluşan heyetin İmralı'da yaptığı görüşmeler sonrası Öcalan, 27 Şubat Perşembe günü Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'den (DEM Parti) oluşan heyet ile gönderdiği mektupta PKK'ya kendini feshetmesi ve silah bırakma çağrısında bulunmuştu. Bu çağrının ardından PKK 1 Mart Cumartesi gününden itibaren geçerli olmak üzere ateşkes ilan ettiğini duyurmuştu.
O tarihten bu yana örgütün fesih kongresini gerçekleştirmesi bekleniyordu. Hatta bu sürecin önünü açan isimlerden Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli kongre için yer ve zaman önerisi de yapmıştı.
En son 2 Mayıs'ta AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, ''Terör örgütünün silah bırakmasına ve kendini feshetmesine dönük olarak önümüzdeki günlerde gelişebilecek her olumlu adım, bir sonraki olumlu adımı çağıracaktır. Her aşamayı titizlikle takip ediyoruz," dedi.
PKK ise kongrenin yapılması için Öcalan ile iletişim kanallarının açılmasını ve güvenliğin sağlanmasını şart koşuyordu.
Örgütten kongrenin 5-7 Mayıs tarihleri arasında 'Medya Savunma Alanlarında' yapıldığı bildirildi. Kongre'nin iki farklı alanda birbirine paralel olarak gerçekleştirildiği açıklandı. Diğer yandan Öcalan'ın 'fesih' çağrısı temelinde tarihi öneme sahip kararların alındığı da bildirildi.
Türkiye'de çözüm süreci
Çözüm süreci, Türkiye'de 2013-2015 yılları arasında PKK ile Türk devleti arasında başlayan müzakereleri ifade ediyor. Bu süreç, Kürt sorununu barışçıl yollarla çözmek amacıyla başlatılmıştı.
Sürecin temel unsurları arasında, silah bırakma, demokratik reformlar ve Kürt kimliğine yönelik hakların genişletilmesi yer almaktaydı. PKK lideri Öcalan, bu müzakerelerde kilit bir figür olarak rol almıştı. Ancak 2015'te çatışmaların yeniden başlamasıyla çözüm süreci fiilen sona ermişti. Bu dönem, Türkiye'deki siyasi dinamiklerde önemli değişimlere neden olmuştu.
28 Kasım 1978’de Diyarbakır’ın Lice ilçesinde kurulan PKK, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere, Fransa, Türkiye ve pek çok başka devlet tarafından terör örgütü kabul ediliyor.
PKK militanları, 40 yıla yakındır sürdürdükleri saldırılarda, resmi rakamlara göre 15 bin'e yakın kişiyi öldürdü.
PKK lideri Öcalan, terör örgütü kurmak ve yönetmek suçundan müebbet hapis cezasına çarptırıldığı 1999 yılından beri, Marmara Denizi’ndeki İmralı Cezaevi’nde bulunuyor.
Son süreç ise iktidar tarafından 'Terörsüz Türkiye' kavramıyla tanımlanıyor.
Silah bırakmanın başlaması sonrası neler olacak?
İktidarın "Terörsüz Türkiye", DEM Parti'nin ise "Barış ve Demokratik Toplum Süreci" adını verdiği süreç kapsamında PKK'nin silah bırakmaya başlamasının ardında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) devreye girecek.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş gelecek hafta, süreç kapsamında bir Meclis Komisyonu'nun kurulması için siyasi parti gruplarının "koordinatör" grup başkanvekilleriyle bir toplantı yapması planlanıyor.
Bu toplantıda, siyasi partilerin söz konusu komisyonun çalışma şekli ile yapısına ilişkin önerileri tartışılarak karara bağlanabilir.
PKK lideri Abdullah Öcalan'ın 26 yıl sonraki ilk görüntülü mesajı 9 Temmuz'da yayımlanmıştı
Meclis Komisyonu'nun kurulmasının ardından ilgili devlet birimleri komisyon üyelerini bilgilendirecek.
Nitelikli çoğunlukla karar alması beklenen komisyonda üzerinde uzlaşılan metinler, yasama prosedürleri çerçevesinde Meclis Genel Kurulu'da görüşülecek.
İnfaz Yasası'nda yapılacak değişiklikler de bu komisyonda şekillenecek.
Meclis ay sonuna doğru tatile gireceği için ilk yasal düzenlemeler, yeni yasama yılının başlayacağı 1 Ekim'den sonra Meclis gündemine gelecek.
