ABD'nin tarihindeki en uzun "hükümet kapanması" sona erdi. Temsilciler Meclisi'nin anlaşmaya varması sonrası, ABD Başkanı Donald Trump'ın imzasıyla hükümet 43 gün sonra yeniden açıldı.
Temsilciler Meclisi'nde 209'a karşılık 222 oyla kabul edilen geçici bütçe oylamasında, altı Demokrat üye kapanmayı sonlandırmak için Cumhuriyetçilerle birlikte anlaşma lehine oy kullandı. İki Cumhuriyetçi ise anlaşmaya ret oyu verdi.
Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nin Başkanı Mike Johnson, "Sonunda bu akşam büyük bir rahatlama yaşıyoruz, Demokratların yaptığı kapatma sona erdi" dedi.
Ardından anlaşma Trump'ın önüne geldi. Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te gazetecilerin önünde anlaşmayı imzalayan Trump, "Ülke hiçbir zaman bu kadar iyi olmamıştı" dedi.
Binlerce devlet memuru 1 Ekim'de başlanma kapanma nedeniyle bir aydan uzun süredir maaşlarını alamıyordu ya da ücretsiz izne çıkarılmıştı.
Anlaşmayla federal hükümet faaliyetlerinin Ocak ayına kadar normal seyrinde devam etmesi garantiye alındı. Ancak anlaşma Demokratların ısrarla üzerinde durduğu sağlık hizmetleri ödenekleri konusunu içermiyor. Demokratlar sağlık yardımlarının uzatılmasını talep ediyor.
Bütçe görüşmelerindeki açmazı aşmak için yapılan anlaşmada ilk açmaz, geçen pazartesi günü Senato'nun anlaşmayı onayıyla çözülmüştü.
Washington'da haftasonu yapılan müzakerelerin ardından bir grup Demokrat Partili senatör, Cumhuriyetçilerle birlikte anlaşma lehine oy kullandı.
Oylama, 1 Ekim'den bu yana bütçesi olmayan hükümeti fonlamak için aşılması gereken ilk adımdı.
Federal çalışanların ve hizmetlerin geri dönmesinden önce anlaşmanın Temsilciler Meclisi'nde de kabul edilmesi gerekiyor.
Senato'nun bugün yeni görüşmeler için toplanması bekleniyor.
Federal hükümetin "kapanması", acil ve zaruri nitelikte olmayan kamu çalışanlarının zorunlu ücretsiz izne çıkarılması ve birçok devlet programının askıya alınması anlamına geliyor.
Mevcut durum ABD'de kayıtlara geçen en uzun süreli kapanma oldu.
ABD'deki birçok kamu hizmeti askıya alındı ve 1,4 milyon federal çalışan ya ücretsiz izine çıkarıldı ya da ücret almadan çalışıyor.
Kapanmanın etkisi uçak seyahatlerinden 41 milyon düşük gelirliye dağıtılan gıda yardımlarına kadar birçok alanda görülüyor.
Anlaşma nasıl sağlandı?
Haftasonuna dek Cumhuriyetçi ve Demokrat Partili senatörlerin anlaşacağına dair bir işaret de yoktu.
Senato'da 53'e karşı 47'lik çoğunluğu bulunan Cumhuriyetçilerin, anlaşmanın geçmesi için en az 60 oya ihtiyacı vardı.
Demokrat Parti'den sekiz senatör anlaşmayı kabul yönünde oy kullandı.
Sadece bir Cumhuriyetçi senatör ulusal borcu artıracağı gerekçesiyle anlaşmayı reddetti.
Anlaşmada bu yıl sona ermesi beklenen sağlık yardımlarının uzatılması için Aralık'ta bir oylama yapılması öngörülüyor.
Demokratlar uzun süredir bu konuda ısrar ediyordu.
Senato çoğunluk lideri Thude oylamadan önce "Krizi partiler üstü bir şekilde çözmek için çalışmaya niyetli hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi senatörlerimiz olduğunu söyleyebildiğim için müteşekkirim" dedi.
Ancak bu işbirliği Demokrat Parti'deki bazı kesimlerin tepkisini çekti.
Demokratların Senato'daki lideri Chuck Schumer "Demokratlar aylardır Senato'nun sağlık krizini ele alması için mücadele etti. Bu tasarı krize el atılacağına dair herhangi bir güvence vermiyor" dedi.
Bazı Demokrat Partili üst düzey isimler de Cumhuriyetçilerle işbirliği yapan partilileri sert bir şekilde eleştirdi.
California Valisi Gavin Newsom kararı "acınası" olarak tanımladı.
Tasarı hükümet kurumlarının 30 Ocak'a kadar fonlanması öngörüyor.
Bu da gelecek yılın başlarında bir kapanmanın daha yaşanabileceği anlamına geliyor.
Tasarıda ayrıca federal çalışanların kapanma dönemindeki ücretlerinin ödenmesi öngörülüyor.
Tasarının Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada çeşitli zorluklar yaşaması yüksek bir ihtimal olarak görülüyor.
Daha önceki kapanmalarda neler yaşanmıştı?
Bütçe kaynaklı hükümet kapanmaları ABD siyasetinin kendine özgü bir parçası.
Son 50 yılda oldukça sık yaşanmış, Trump'ın ilk başkanlık döneminde de üç kez kapanma olmuştu.
Bugüne kadarki en uzun kapanma, Aralık 2018'de başlamış ve 35 gün sürmüştü.
Nedeni, Meksika sınırına duvar inşası için ayrılacak fon konusundaki anlaşmazlıktı.
Kapanma, bir ay maaşsız çalışan hava trafik kontrolörlerinin toplu olarak işe gitmemesiyle sona ermişti. Son kapanma sırasında da benzer durumlar yaşandı.
O dönem, uçuş iptalleri hızla yayılmış ve hükümetin yeniden açılmasını hızlandırmıştı.
Kongre Bütçe Ofisi (CBO), 2018-2019 kapanmasının ekonomik üretimi yaklaşık 11 milyar dolar azalttığını, bunun 3 milyar dolarının telafi edilemediğini hesapladı.
Ancak kapanmalar Trump öncesine de dayanıyor.
Cumhuriyetçi Ronald Reagan, 1980'lerde başkanlığı sırasında sekiz kapanma yaşadı. Ancak bunların hepsi kısa süreliydi.
Demokrat Bill Clinton 1995'te 21 gün, Demokrat Barack Obama ise 2013'te 16 gün süren kapanmalarla karşı karşıya kalmıştı.
