İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin, CHP İl Kongresi'nin iptali için açılan davada, CHP il yönetiminin yetkilerini tedbiren durdurması ve Gürsel Tekin başkanlığındaki isimleri "çağrı heyeti" (kayyım) olarak görevlendirmesi günlerdir tartışılıyor.
Bu davanın esastan karara bağlanması gerektiği, karar verilmeden "tedbir" kararı verilmesinin "yargısız infaz" anlamına geldiği tartışmaları sürerken Ankara'dan sürpriz bir karar çıktı ve ortalık karıştı.
CHP'liler, Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin verdiği kararla Tekin'in artık görevinin sonlandığını ve davanın bittiğini açıkladı.
Ayrıntıları televizyonların haberlerinden derledik:
Ankara Üçüncü Asliye Hukuk Mahkemesi, CHP İstanbul İl Kongresi'nin iptal davasını esastan reddetti.
Böylece Gürsel Tekin'in mahkeme kararıyla CHP İstanbul İl Başkanlığı yönetimine atanmasında yeni bir aşamaya gelindi.
Mahkeme, il başkanlığı aleyhine açılan davanın "pasif husumet yokluğundan" reddine, Ekim 2023'te düzenlenen CHP İstanbul İl Kongresi'nin iptal talebine ilişkin davanın da reddine karar verdi.
Mahkeme ayrıca CHP'nin Kasım 2023'te düzenlediği 38'inci Olağan Kurultay'ın iptali için açılan davayı da "aynı davanın daha önce açılmış olması" gerekçesiyle usulden reddetti.
CHP böyle İstanbul İl Başkanlığı için verilen kararın "boşa düştüğünü" söyledi.
Parti ayrıca mahkeme kararının ardından kayyum kararının kaldırılması için tartışmalı kayyum kararını veren İstanbul 45'inci Asliye Ceza Mahkemesi'ne başvurdu.
Ancak, Gürsel Tekin'in avukatları durumda bir değişiklik olmadığını savunuyor.
Tekin de "Biz Çağrı Heyeti olarak görevimizin başındayız" dedi.
CHP karara nasıl bakıyor?
CHP'nin, Seçim ve Parti Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi mahkeme kararını paylaşarak "İstanbul'daki bir mahkeme tarafından alınan tedbir kararı, en başından bu yana söylediğimiz gibi yetkisiz şekilde verilmiştir ve hukuk karşısında yok hükmündedir" dedi.
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır da Sarıyer'deki CHP binası önünde yaptığı açıklamada "İl başkanlığımız için verilen tedbir kararı boşa düşmüştür. Bu dakikadan sonra derhal gereğinin yapılması, bu rezaletin ortadan kaldırılması gerekiyor" dedi.
Başarır, "Buradan yapılacak şey İstanbul'daki Asliye Hukuk Mahkemesi, derhal tedbir kararını kaldıracak" diye konuştu.
Gürsel Tekin cephesi ne diyor?
Gürsel Tekin'in avukatı Barış Demirkuş, "İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin kararı yürürlüktedir, işlemleri ve sonuçları devam etmektedir" dedi.
Demirkuş şöyle devam etti:
"İstanbul'da gerçekleşen bir il kongresine ilişkin olarak, dava konusu olayın gerçekleştiği yer mahkemesinin, yani İstanbul'un yetkili olması sebebiyle İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava ile bu süreç devam edecektir."
Avukat bu durumun yalnızca "İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nden gelecek bir kararla" değişebileceğini söyledi.
Gürsel Tekin de sosyal medya paylaşımında "Bazı medya organlarında çıkan yalan ve yanlış haberlere itibar etmeyin. [...] En kısa sürede sorunların üstesinden gelerek görevimizi yol arkadaşlarımıza devredeceğiz" dedi.
Hukukçular nasıl yorumluyor?
Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şule Özsoy Boyunsuz, Ankara Üçüncü Asliye Hukuk Mahkemesi'nin nihai bir karar vererek davayı sonuçlandırdığını söyledi.
BBC News Türkçe'ye değerlendirmelerde bulunan Boyunsuz, bu kararla birlikte İstanbul 45'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevlendirdiği kayyum heyetinin görevinin bitmesi gerektiğini ifade etti.
Kararın temyize götürülmesi durumunda da dosyanın Ankara'da birleştirilmesi gerektiğini belirten Boyunsuz, "Hem esas açısından hem de şekil açısından kayyum bitti. Bitmesi gerekiyor. Bu kriz devam ettirilmemeli" diye konuştu.
Boyunsuz, 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde CHP'den milletvekili aday adayı olmuştu.
Hukukçu Pınar Kandemir Hacıbektaşoğlu ise BBC News Türkçe'ye yaptığı değerlendirmede bu kararın İstanbul 45'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen kararı ve CHP İstanbul İl Yönetimi'ne atanan heyeti etkilemeyeceğini savundu.
Buna gerekçe olarak aynı davalarda İstanbul'daki mahkemenin yeterli kanıt toplayabilmesini gösterdi.
Hacıbektaşoğlu kararla ilgili şöyle konuştu:
"İstanbul'daki mahkemeyi neden etkilesin? Bu iki mahkemeden birisi üst mahkeme değil. Bu kararı veren Yargıtay olsaydı bir üst mahkeme olarak başka olurdu. Ama bu karar diğer davaları etkilemez."
Hacıbektaşoğlu, 7 Haziran 2015'te yapılan genel seçimde AKP'den İstanbul'da milletvekili adayı olmuş ancak seçilememişti.
Komisyonda ortak bildiri çağrısı
Mahkeme kararı, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nun 11 Eylül'deki sekizinci toplantısında da gündeme geldi.
Komisyonda, sendika temsilcilerinin konuşması öncesinde söz alan CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, milletvekillerine biber gazlı polis müdahalesine karşı komisyonun ortak bildiri yayımlamasını istedi.
Emir, "Tüm siyasi partilerin katılımıyla bildiri yayınlanmasını, bu saldırganlığın teşhir ve teşhis edilmesini istiyoruz. Bu olmazsa bu komisyonun Türkiye'ye umut vermesi güç olacaktır" diye konuştu.
Emir, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'un da bu tür uygulamalardan rahatsız olduğunu ve bazı konularda çaba harcadığını bildiğini belirterek, bu itirazlarını yüksek sesle dile getirmesini istedi.
Kurtulmuş ise Emir'in kendisi ilgili açıklamaları ve ortak bildiri talebine ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı.
Bu noktaya nasıl gelindi?
İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi, 2 Eylül'de verdiği kararla Ekim 2023'te düzenlenen CHP İl Kongresi'nin seçime "hile karıştırıldığı" ve Seçim Kanunu'na "muhalefet edildiği" gerekçesiyle iptaline hükmetti.
İddianamede bazı delegelere para verilerek veya yakınlarına CHP'li belediyelerde iş vaadinde bulunularak seçimlerde hile yapıldığı öne sürüldü.
Mahkeme CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik ve partinin il yönetimini görevden aldı.
Bu isimlerin yerine Gürsel Tekin'in de dahil olduğu geçici bir heyet atadı.
CHP yönetimi, Özgür Çelik ve kadrosunun il başkanlığı görevini sürdüreceğini açıkladı.
Tekin, 8 Eylül'de CHP'nin İstanbul'daki Sarıyer İl Başkanlığı'na polis müdahalesi eşliğinde zorla girdi.
CHP bunun üzerine İl Başkanlığı'nın adresini değiştirerek Sarıyer'deki binanın bundan böyle CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in çalışma ofisi olarak kullanılacağını açıkladı.
