Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 27 Mayıs 1960 darbesinin yıl dönümünde yaptığı konuşmada yeni anayasa konusunda bir ekip görevlendirdiğini söyledi.
Ankara'da konuşan Cumhurbaşkanı, "Dün itibariyle 10 hukukçu arkadaşımızı görevlendirdim ve arkadaşlarımız çalışmaya başlayacak. Bu çalışmayla birlikte inşallah yeni anayasa hazırlık çalışmalarını yürüteceğiz" dedi.
Erdoğan "Cumhur İttifakı olarak inşallah bu defa Meclis'teki diğer partilerle ortak bir paydada buluşmayı umuyoruz" diye konuştu.
Erdoğan yeni anayasayı "evrensel ölçüleri yansıtan, eksiksiz bir hürriyetler listesi" olarak tanımladı.
"Yeni-sivil anayasa" talebi, 2021'den bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın gündeminde.
"12 Eylül darbe anayasasından" kurtulmak gerektiğini savunan Erdoğan'ın bu çağrısına ittifak ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli, 4 Mayıs 2021'de, 2023'ü kastederek "Cumhuriyet'in 100. Yılında 100 maddelik anayasa değişikliği" teklifi ile yanıt vermiş ve taslak metni de Erdoğan'a bizzat iletmişti.
Cumhuriyet Halk Partisi'nin birinci parti olduğu 31 Mart 2024 yerel seçimlerinden sonra da Erdoğan yeni anayasa istediğini dile getirdi.
CHP yeni anayasa konusunda masaya oturmak için iktidar partisinin öncelikle "mevcut anayasaya uyması" koşulunu gündeme getiriyor.
Bu kapsamda Can Atalay'ın serbest bırakılmasını ve milletvekilliğinin iade edilmesi gerektiğini savunuyor.
Anayasa değişikliği "terörsüz Türkiye" olarak adlandırılan sürecin başında da CHP tarafından değelendirildi.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, "Tayyip Bey'in bizi birkaç manevra ile çekemediği masaya bu yolla oturtmaya çalışıyorsa biz orada yokuz. İş anayasa değişikliğine gelecekse biz orada yokuz" demişti.
Özel, 28 Ekim'de bir grup gazeteciye konuşmuş ve "Bir yolunu bulalım anayasayı değiştirelim var. Neyi değiştireceksiniz, o da yok. Kuvvetli ihtimal rejimi kalıcılaştırmak için bir şeyler isteyecekler. Neden onlarla bunu konuşalım, otoriter bu rejimi kalıcılaştıralım" ifadelerini kullanmıştı.
Cumhur İttifakını oluşturan AKP ve MHP'nin parlamentodaki sandalye sayısı Anayasa'yı değiştirecek çoğunluğu sağlayamadığı için muhalefetin desteğine ihtiyaç duyuyor.
2011 yılındaki yeni anayasa sürecinde tüm siyasi partilerin eşit temsiliyle oluşturulan anayasa uzlaşma komisyonunda 60 madde üzerinde uzlaşma sağlanmasına karşın çalışma başarısızlıkla sonuçlanmış ve komisyon dağılmıştı.
'İlk 4 maddeyle ilgili bizim açımızdan tartışma yok'
Eylül ayında Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu'nun, mevcut anayasanın, Türkiye Cumhuriyeti'nin bayrağı, yönetim şekli, başkentini tarif eden ilk 3 maddesinin değiştirilmesinin "teklif edilemeyeceğini düzenleyen 4. maddenin değiştirilmesini" istemesi, yeni bir tartışma başlatmıştı.
Yapıcıoğlu'na sert tepki gösteren CHP, Yapıcıoğlu'nun 4. maddeyi tartışmaya açmakla, Anayasa'nın 2. maddesinde Türkiye Cumhuriyeti'nin "laik bir devlet" olduğuna vurgu yapan hükmün değiştirilmesini hedeflediğini savunmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye'nin ekonomide, demokraside, küresel siyasette, hak ve özgürlüklerde hedeflerine ulaşabilmesi için yeni anayasaya gereksinim olduğunu belirterek şöyle konuşmuştu:
"Tekrar altını çizerek söylüyorum. Anayasanın ilk 4 maddesiyle ilgili bizim açımızdan herhangi bir tartışma yoktur. Özellikle Cumhur İttifakı'nın böyle bir sıkıntısı, böyle bir derdi de yoktur."
