Fransa'da Başbakan François Bayrou'nun azınlık hükümeti, pazartesi günü parlamentoda yapılan kritik güven oylamasından çıkamadı.
Muhafazakar siyasetçi ve eski Brexit müzakerecisi Michel Barnier’in görevden alınmasından sonra henüz bir yıl bile geçmeden başbakanlığa getirilen Bayrou, tartışmalı bütçe planı için güven oylamasına gitmişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2022’de başlayan ikinci döneminde şimdi beşinci kez başbakan atamak zorunda kalacak. Yeni başbakanın en önemli görevi ise, parçalı yapıdaki parlamentodan bütçeyi geçirmek.
Aşırı sağ Ulusal Birlik (RN) lideri Marine Le Pen, pazartesi günü yaptığı açıklamada “Fransa’da gerçek bir yenilenme ancak Cumhurbaşkanı’nın istifasıyla mümkün olur” dedi.
Bayrou parlamentodan çıktıktan sonra Paris'teki Hôtel Matignon'daki konutuna götürüldü.
Bayrou, oylama öncesi milletvekillerine yaptığı son konuşmada, başbakan olarak geçirdiği son dokuz ayın "derin bir mutluluk" dönemi olduğunu, çünkü her şeye rağmen hükümetinin "tek bir kriz ve tek bir gerginlik" yaşamadan büyük bir dayanışma ve dostluk içinde çalıştığını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Macron'un önünde üç seçenek bulunuyordu.
Cumhurbaşkanlığı seçimi talep edebilir. Ancak kendisi ikinci dönemi 2027'de sona ereceği için aday olamaz. Bazı parlamento grupları bu konuda çağrıda bulunsa da istifa etmeyi reddetmişti.
Bu noktaya nasıl gelindi?
Görevden ayrılan başbakanın azınlık hükümeti, Fransa'nın artan kamu borcuyla mücadele etmek için 44 milyar euro'luk bütçe kesintisi çağrısında bulunmuştu.
Macron, partisinin Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ağır bir yenilgi almasının ardından Haziran 2024'te "huzur ve uyum içinde net bir çoğunluk" elde edeceğini umduğu erken parlamento seçimleri çağrısında bulundu.
Ancak seçimler tahmin ettiği gibi sonuçlanmadı ve herhangi bir başbakanın yasa tasarılarını ve yıllık bütçeyi kabul ettirmek için gerekli desteği toplamasını zorlaştıran, bölünmüş bir parlamento ortaya çıktı.
Macron, geçen Eylül ayında Michel Barnier'i başbakan olarak atadı, ancak Barnier üç ay içinde görevden alındı.
74 yaşındaki Bayrou da Aralık ayında göreve gelmesinden bu yana dokuz aydan biraz fazla süre geçti.
Bazı partiler erken cumhurbaşkanlığı seçimi için çağrı yapıyor. Ancak Macron, görev süresi 2027'de sona ermeden istifa etmeyeceğini söylüyor.
Bunun yerine, ikinci cumhurbaşkanlığı döneminde iki yıldan kısa bir süre içinde beşinci bir başbakan atamak veya erken parlamento seçimleri yapmak arasında seçim yapıyor.
Bayrou'nun yerine kim gelebilir?
Macron'un sol kanattan birini belirlemesi konusunda baskı olacağı düşünülüyor. Son iki başbakan merkez ve sağ kanattandı. Ancak 2024 seçimlerinde sol ittifak sayıca üstün gelmişti.
Sosyalist Parti lideri Olivier Faure bir olasılık. 57 yaşındaki Faure'nin parlamentoda 66 milletvekili bulunuyor.
Sol kanattan diğer iki olasılık ise eski Başbakan Bernard Cazeneuve ve eski bakan Pierre Moscovici.
Macron merkez ve sağda kalmaya karar verirse, kendi partisi Rönesans'tan savunma bakanı, 39 yaşındaki Sebastien Lecornu bir seçenek olarak görülüyor.
Sağdan adı geçen bir diğer kişi ise Çalışma ve Sağlık Bakanı Catherine Vautrin.
Hükümet içinden iki olası isim de İçişleri Bakanı Bruno Retailleau ve Adalet Bakanı Gérald Darmanin.