İran, Katar'daki ABD hava üssü El-Udeid'e füze saldırısı düzenledi. Saldırıda altı füze kullanıldı. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) üste can kaybı yaşanmadığını bildirdi.
El-Udeid Hava Üssü, başkent Doha'nın yakınlarında bulunuyor ve ABD'nin Ortadoğu'daki hava operasyonlarının merkezi konumunda.
İran devlet ajansı Tasnim, İran Devrim Muhafızları'nın Katar ve Irak'taki Amerikan üslerine füze fırlattığını doğruladı ve İran'ın ABD saldırılarına "güçlü ve muzaffer" yanıtını vermeye başladığını söyledi.
Katar hükümeti, El-Udeid Hava Üssü'ne yönelik saldırıyı "güçlü şekilde kınadıklarını" açıkladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mecit El-Ensari, Katar hava savunma sistemlerinin "saldırıyı başarılı bir şekilde püskürttüğünü ve İran füzelerini vurduğunu" açıkladı.
Ayrıca üssün saldırıdan önce tahliye edildiği de kaydedildi.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon ise ABD üssünde can kaybı yaşanmadığını ancak durumun incelendiğini açıkladı.
ABD ve İngiltere 23 Haziran'da Katar'daki vatandaşlarına, ikinci bir duyuruya kadar sığınaklara girmelerini tavsiye etmişti.
Amerikan üslerine ev sahipliği yapan Körfez ülkeleri, ABD'nin 22 Haziran'da İran'ın nükleer tesislerine yaptığı saldırının ardından Tahran'ın misilleme yapma ihtimaline karşı teyakkuza geçmişti.
İran, ABD'nin Fordo'da tesisine saldırısının karşılıksız kalmayacağını duyurmuştu.
Resmi IRNA haber ajansına göre İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in kıdemli danışmanlarından Ali Ekber Velayeti de 22 Haziran'da yaptığı açıklamada "bölgede ABD ve üslerinin varlığına artık yer yok" dedi.
Ali Ekber Velayeti, ABD'nin eylemlerini kolaylaştırırlarsa diğer ülkelerin "İran için meşru hedefler haline geleceğini" söyledi.
'Hesaplanmış bir saldırı'
BBC'nin kıdemli güvenlik muhabiri Frank Gardner, İran'ın El-Udeid üssüne yönelik saldırısını 'hesaplanmış' bir operasyon olarak niteledi.
İran'ın saldırısının ilk bakışta gerilimi tırmandırabilecek bir adım olduğunu ve Körfez'deki Arap ülkelerini savaşa sürükleyebileceğini kaydeden Gardner, diğer yandan, saldırının "planlı" ve "hesaplanmış" bir yanıt olduğunu dile getirdi.
Saldırının Tahran tarafından önceden bildirildiği ve saldırı sonucunda can kaybı yaşanmadığını belirten Gardner, 2020'de Kasım Süleymani'nin suikastinden sonra İran'ın verdiği yanıtın da benzer şekilde planlandığını hatırlattı.
İran'ın çok daha fazla füzeyle saldırabilecekken altı füzeyle operasyonu sınırlı tutmasının da dikkate değer olduğunu belirten Gardner, Tahran'ın niyetinin, söz verildiği gibi "ülkeye dönük saldırıları yanıtsız bırakmadığını" göstermek olduğunu kaydetti.
Gardner'a göre şimdi top Trump'ta. Eğer Trump gerilimi bu noktadan daha da tırmandırmamayı seçerse, bu önemli bir dönüm noktası olacak. Eğer tersini yaparsa, Körfez'i oldukça sıcak bir yaz bekliyor olabilir.
İran devlet ajansı Tasnim, İran Devrim Muhafızları'nın Katar ve Irak'taki Amerikan üstlerine füze fırlattığını duyurdu.
Ajans, İran'ın ABD saldırılarına "güçlü ve muzaffer" yanıtını vermeye başladığını söyledi.
İran, ABD üssüne gerçekleştirdiği saldırıyla birlikte başlatılan operasyonun adını Büyük Fetih Müjdesi olarak açıkladı.
Açıklamada, bu misilleme saldırısının, İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığı ve Hatemü’l-Enbiya Merkez Komutanlığı tarafından yürütüldüğü aktarıldı.
Devrim Muhafızları’nın açıklamasında şunlar söylendi:
“‘Vur-kaç’ dönemi sona erdi, olası bir tekrar saldırı, ABD’nin Batı Asya’daki varlığının çöküşünü hızlandıracaktır. Gelecekteki saldırılar, hem bölgedeki Amerikan askeri altyapısının hem de Siyonist rejimin yıkımına yol açabilir.”
ABD ve İngiltere 23 Haziran'da Katar'daki vatandaşlarına, ikinci bir duyuruya kadar sığınaklara girmelerini tavsiye etmişti.
Amerikan üslerine ev sahipliği yapan Körfez ülkeleri, ABD'nin 22 Haziran'da İran'ın nükleer tesislerine yaptığı saldırının ardından Tahran'ın misilleme yapma ihtimaline karşı teyakkuza geçmişti.
İran, ABD'nin Fordo'da tesisine saldırısının karşılıksız kalmayacağını duyurmuştu.
Resmi IRNA haber ajansına göre İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in kıdemli danışmanlarından Ali Ekber Velayeti de 22 Haziran'da yaptığı açıklamada "bölgede ABD ve üslerinin varlığına artık yer yok" dedi.
Ali Ekber Velayeti, ABD'nin eylemlerini kolaylaştırırlarsa diğer ülkelerin "İran için meşru hedefler haline geleceğini" söyledi.
MSB: Irak ve Katar'daki birlik ve unsurlarımızda olumsuz durum yok
Milli Savunma Bakanlığı, İran'ın füze saldırılarının Türk üslerinde herhangi bir olumsuzluğa neden olmadığını açıkladı.
İran'ın ABD üslerini hedef aldığı Katar ve Irak'ta Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait de üsler bulunuyor.
Milli Savunma Bakanlığı'dan yapılan yazılı açıklamada, "İran tarafından Katar ve Irak'ta bulunan ABD üslerine yönelik 23 Haziran’da gerçekleşen ve basına da yansıyan füze saldırıları ile ilgili olarak bölgede konuşlu birlik ve unsurlarımızda olumsuz bir durum bulunmamaktadır denildi.
"Birliklerimizde gerekli güvenlik önlemleri alınmış olup, gelişmeler yakından takip edilmektedir" açıklaması yapıldı.
İran, "Savaş 2 yıl sürebilir. ABD doğrudan bedel ödeyecek. Biz buna hazırız"
İsrail ve İran arasındaki savaş, ABD'nin Tahran'da nükleer tesisleri vurmasıyla, neredeyse geri dönülmez bir yola girdi. Sadece birkaç gün için şiddetlenen savaşta İran, İsrail'in saldırılarına yanıt verirken, ABD'den de intikam alınacağını belirtti.
"SAVAŞ 2 YIL SÜREBİLİR, ABD DOĞRUDAN BEDEL ÖDEYECEK"
İran'dan gelen son açıklama ise endişeleri artırdı.
Özellikle ABD'nin doğrudan katılımı halinde savaşın 2 yıla kadar sürebileceğini öngördüğünü belirten İran, "Savaş 2 yıl sürebilir. ABD doğrudan bedel ödeyecek. Biz buna hazırız" açıklamasında bulundu. Üst düzey bir İranlı yetkili ise "Tahran bu senaryoya tamamen hazır" dedi.
NE OLMUŞTU?
İsrail, 13 Haziran'da İran'ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi. İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda öldü.
İran Sağlık Bakanlığı, 21 Haziran'da yaptığı açıklamada, İsrail'in saldırılarında toplam sivil can kaybının 430, yaralı sayısının da 3 bin 500'den fazla olduğunu bildirdi. İsrail Başbakanlık Ofisi, İran ordusunun yaptığı misillemelerde 24 kişinin öldüğünü, 1272 kişinin yaralandığını aktardı.
Devrim Muhafızları: Saldırının düzenlendiği yeri belirledik
İran İslam Devrim Muhafızları Ordusu (IRGC) da, İran'ın "ABD'nin saldırısının düzenlendiği yeri belirlediğini" açıkladı.
Yazılı açıklama, Devrim Muhafızları'na bağlı Tasnim Haber Ajansı'nda yer aldı.
Bölgedeki Amerikan askeri üslerinin yaygınlığının "bir güç olmadığı" savunulan açıklamada, tam tersi bunun ABD'nin "savunmasızlığını artırdığı" savunuldu.
Körfez bölgesinde Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde ABD üsleri bulunuyor.
Bahreyn, ABD Donanması'nın 5. Filosu'nun karargahına ev sahipliği yapıyor.
Irak, Ürdün ve Suriye'de de ABD üsleri var.
ABD'nin saldırılarının "tehlikeli" bir tırmanışa işaret ettiğine dikkati çeken bazı Körfez ülkelerinden tansiyonun düşürülmesi çağrıları geldi.
Suudi Arabistan
Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, ABD saldırılarının ardından yüksek güvenlik alarmına geçti.
Reuters haber ajansı bu bilgiyi, Pazar günü ajansa konuşan konuyla ilgili bilgi sahibi iki kaynağa dayandırdı.
Suudi Arabistan, Beyaz Saray'ın İran'ı vurması sonrası, "ABD'nin İran nükleer tesislerini hedef almasıyla somutlaşan kardeş İran İslam Cumhuriyeti'ndeki gelişmeleri büyük bir endişeyle takip ettiğini" açıklamıştı.
Sükunet çağrısı yapan Riyad yönetimi, uluslararası toplumu da çatışmalara siyasi bir çözüm bulunması konusunda çabalarını artırmaya çağırmıştı.
Bahreyn
Bahreyn ise kamu kurumları çalışanlarının çoğunun evden çalışmaya geçeceğini duyurdu.
22 Haziran'da X'te yayınlanan bir paylaşımda, Bahreyn Kamu Hizmeti Bürosu kamu personelinin %70'inin evden çalışacağını açıkladı.
Bu kararın kamu güvenliğini sağlamayı amaçladığı belirtildi. İş yerinden çalışma gerektiren ya da acil durumlar için özel protokolleri olan temel sektörler hariç tutuldu.
İçişleri Bakanlığı ayrıca sürücüleri ana yollardan kaçınmaya çağırdı.
Kuveyt
Bölgedeki bir diğer önemli petrol ihracatçısı olan Kuveyt, Savunma Konseyi'nin toplantıda kalacağını ve bakanlıklar kompleksinde sığınaklar kurulacağını söyledi.
Kuveyt, mali ve kamu hizmetlerinin sürekliliğini sağlamak için de bir acil durum planı devreye soktu.
X'te yayımlanan açıklamasında Kuveyt Maliye Bakanlığı, ulusal hazırlığı artırmayı amaçlayan hükümet direktifine atıfta bulundu.
Açıklamaya göre, acil durum önlemleri arasında Bakanlıklar Kompleksi'nde yaklaşık 900 kişiyi barındıracak barınaklar hazırlanması var.
Açıklamada, özel siber güvenlik yazılımlarıyla desteklenen şifreli dijital kanallar aracılığıyla uzaktan çalışma kapasitesinin etkinleştirildiği de belirtildi.
Kuveyt Ulusal Muhafızları, günün erken saatlerinde ülke genelindeki hava ve sudaki radyasyon seviyelerinde değişiklik olmadığını duyurdu.
2 Mart 2023, Kuveyt'taki Camp Buehring Üssü'nde ABD askerleri
Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki nükleer uzmanlar, İran'daki saldırıların ardından radyasyon belirtileri tespit etmediklerini açıklamıştı.
Reuters haber ajansı hava yolu şirketlerinin, devam eden karşılıklı füze saldırıları nedeniyle İran, Irak, Suriye ve İsrail de dahil olmak üzere Ortadoğu'nun büyük kısmında uçuş gerçekleştirmekten kaçındığını aktardı.
İran geçmişte ABD üslerine saldırı düzenledi mi?
İran daha önce bölgedeki bir ABD üssüne doğrudan saldırı düzenledi.
2020'de İran, Devrim Muhafızları'nı sınır ötesi kolu olan Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesine misilleme olarak, Irak'taki ABD güçlerinin bulunduğu hava üslerine balistik füze saldırısı düzenlemişti.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde Ortadoğu Politikası kıdemli üyesi Hasan el Hasan da Reuters haber ajansına verdiği demeçte, ABD'nin saldırısının bölge ülkelerini çatışmaya sürükleme riski taşıdığı konusunda uyardı.
"ABD'nin doğrudan müdahalesi, özellikle büyük ABD askeri tesislerine ev sahipliği yapan Bahreyn, Kuveyt ve Katar olmak üzere Körfez ülkelerini çatışmaya sürükleme riski taşıyan kritik bir eşik" yorumunu yaptı.
