İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Gazze'ye saldırı emri vermesinin ardından dün akşam saatlerinde başlayan İsrail saldırılarında, 100'den fazla Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail ordusu, Hamas'ın ABD'nin arabuluculuğunda sağlanan ateşkes anlaşmasını ihlal etmesine yanıt olarak "düzinelerce terör hedefi ve teröristi" vurduğunu açıkladı.
İsrail savunma bakanı, Hamas'ı Gazze'de bir İsrail askerinin ölümüne yol açan saldırı ve ölen rehinelerin cenazelerinin iadesi konusunda anlaşmanın şartlarını ihlal etmekle suçladı. Hamas ise saldırıyla "hiçbir ilgisi olmadığını" ve anlaşmaya bağlı olduğunu açıkladı.
Gazze'deki sağlık bakanlığı, saldırılarda en az 104 kişinin öldüğünü aktardı.
İsrail ordusu 28 Ekim'de Gazze kentinde, Beyt Lahya'da, Bureyj, Nuseyrat ve Han Yunus bölgelerinde evleri, okulları ve yerleşim alanlarını hedef aldı.
Gazze Sivil Savunma kurumunun sözcüsü BBC'ye, "Bombardıman altında ve ekipman yetersizliği nedeniyle, zor şartlarda kurtarma çalışmalarına devam ediyoruz" dedi. Sözcü enkaz altında kalanlar olduğunu ve ölü sayısının artmasından endişe ettiklerini ekledi.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, Hamas'ı 28 Ekim'de İsrail askerlerine saldırmakla ve rehinelerin cenazelerinin geri verilmesine dair şartları ihlal etmekle suçlamıştı.
Hamas ise iddia edilen saldırıda bir sorumluluklarının olmadığını savunarak, ateşkese bağlılıklarının devam ettiğini duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump, "hiçbir şeyin ateşkesi tehlikeye atamayacağını ancak İsrail'in, askerlerinin hedef alınması durumunda geri saldırıda bulunması gerektiğini" belirtti.
ABD Başkanı Yardımcısı JD Vance de saldırıların hemen ardından, "Ateşkes sürüyor. Ama bu, ara sıra küçük çatışmalar olmayacağı anlamına gelmez" açıklamasını yapmıştı.
İsrail, Gazze'nin güneyinde sivillerin sığındığı Mavazi kampını da hedef aldı. Yaralılar Nasır Hastanesi'ne götürülüyor.
ABD'nin başkenti Washington'da muhabirlerin sorularını yanıtlayan Vance, "Hamas ya da başka bir örgütün (İsrailli bir askere) saldırdığını biliyoruz. İsraillilerin bir yanıt vermesini bekliyoruz ama başkanın barışının buna rağmen süreceğine inanıyorum" ifadelerini kullandı.
İsrailli ordu yetkilisi saldırıların "Sarı Hat"tın doğusunda yapıldığını belirtti. Sarı Hat, ateşkes anlaşmasına göre Gazze içinde İsrail'in kontrolündeki bölgeyi ifade ediyor.
Gazze'deki görgü tanıkları kuzeydeki Gazze kenti ve güneydeki Han Yunus da dahil olmak üzere birkaç bölgede şiddetli patlamalar yaşandığını aktardı.
Netanyahu'nun saldırı emrinin ardından Gazze semalarında patlamalar görüldü
Hamas: 'İsrail saldırı için bahane uyduruyor'
İsrail 27 Ekim'de Hamas'ın iade ettiği bir tabutta rehine naaşı yer almadığını açıklamıştı.
Adli tıp testleri sonucunda tabuttaki insan kalıntılarının, İsrail'in 2023 sonlarında naaşının bir kısmını geri getirmeyi başardığı Ofir Tzarfati'ye ait olduğu tespit edilmişti.
İsrail'in paylaştığı bir insansız hava aracı (İHA) görüntüsünde bir naaşın Gazze'deki bir binadan dışarı çıkarıldığı ve sığ bir mezara konularak üstünün toprakla örtüldüğü görülüyor.
İsrail'e göre Hamas daha sonra sahte bir kazı çalışması yaparak bu naaşı İsrail'e iade etti.
Bu İHA görüntüleri hakkında bir yorum yapmayan örgüt, genel olarak ateşkes şartlarına bağlı olduğunu fakat bazı naaşlara erişmenin zor olması nedeniyle iadelerinin zaman alabileceğini söylüyor.
Hamas ayrıca İsrail'in saldırıları nedeniyle planlanan bir naaş iadesinin ertelendiğini açıkladı. Örgüt saldırılar nedeniyle naaşlara erişmek için gerekli çalışmaları yürütemediklerini duyurdu.
İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz da "Hamas ağır bir bedel ödeyecek" dedi.
Hamas ise İsrail'in "saldırı için bahane uydurduğunu" söyledi.
Örgüt, İsrail'in Gazze'deki naaşlara ulaşmak için yapılan çalışmaları engellediğini savundu ve arabuluculardan insani yardım faaliyetlerine yardımcı olmalarını talep etti.
İsrail ayrıca Hamas'ın Gazze'deki İsrail askerlerine ateş açtığını savunuyor. 19 Ekim'de iki İsrail askeri Refah'taki bir silahlı saldırıda hayatını kaybetmiş, Hamas ise bu saldırıdan sorumlu olmadığını ve Refah'taki savaşçılarıyla Mart'tan bu yana iletişimlerinin kalmadığını söylemişti.
İsrail Savunma Bakanı Katz, 28 Ekim akşamı yaptığı açıklamada "Bugün Gazze'de İsrail askerlerine saldırılması bir kırmızı çizginin aşılmasıdır ve İsrail ordusu buna büyük bir şiddetle yanıt verecektir" dedi.
Filistinliler Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta İsrail saldırılarında yıkılmış binaların enkazlarını temizlemeye çalışıyor
Türkiye Dışişleri Bakanlığı'ndan açıklama
İsrail'in saldırıları ardından Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada "saldırılar ateşkesi açık biçimde ihlal etmektedir" denildi.
Sivil kayıplarından "derin endişe" duyulduğu belirtilen açıklama, "İsrail'e, ateşkese bağlı kalması ve barış ile istikrarı zedeleyen eylemlerden kaçınması yönündeki çağrımızı yineliyoruz" şeklinde devam etti.
Türkiye'nin 'Filistin halkıyla dayanışmasını sürdüreceği ve kapsamlı bir barışın sağlanmasına yönelik çabaları desteklemeye devam edeceği' aktarıldı.
'ABD ateşkesin çökmesini istemiyor'
Analiz: Frank Gardner
İsrail Hamas'ı, Gazze'deki rehine naaşlarının iadesi konusunda "bilinçli bir aldatma" ortaya koymakla suçladıktan sonra, önündeki seçenekleri ABD ile değerlendirirken "tüm seçenekler masada" diyor.
Bugün yaşananlar ABD Başkanı Donald Trump'ın ateşkes planına ciddi bir darbe oldu.
İsrail Başbakanlık Ofisi Sözcüsü Şoş Bedrosyan, "Tüm adımlar ABD ile tam koordinasyon içinde, Başkan Trump ve ekibiyle birlikte atılıyor" dedi.
Başkan Trump ve ekibi ateşkesin çökmesini istemiyor. İsrail'deki bazı aşırı sağcıların baskısına rağmen savaşın devam etmesine karşılar.
Hamas, Gazze Şeridi'nin bir moloz yığınına dönmüş olması nedeniyle rehine naaşlarına ulaşmak için vakte ihtiyaç olduğunu söylese de İsrail'de bazı aileler, Hamas'ın naaşların yerini bildiğini ve Gazze'de gücünü tekrar konsolide ederken İsrail'deki aileleri yıpratmak için bilinçli olarak bu süreci uzattığını savunuyor.
Gazze sokaklarında tedirginlik
Gazze'nin büyük kısmı yıkılmış durumda
BBC'nin İstanbul'daki Gazze muhabiri Rushdi Abualouf'un Gazze Şehri ve Han Yunus'ta konuştuğu görgü tanıkları, Netanyahu'nun açıklamasının ardından sokakların boşaldığını ve kentlerde tedirginlik hakim olduğunu aktarıyor.
Savaştan önce öğretmenlik yapan ve şimdilerde geçinebilmek için taksicilik yapan Alaa Saleh "İsrail'in tehditlerini duyar duymaz herkes, uçaklar gelmeden önce evine ya da çadırına döndü" diyor.
Akşam saatlerinde açık olan dükkanlar da kapanırken, kontrol noktalarındaki Hamas milislerinin de güneşin batışıyla birlikte bu noktalardan çekildiği aktarılıyor.
Ateşkesin üçüncü haftası
Gazze'de İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes yaklaşık üç hafta önce yürürlüğe girmişti.
Anlaşmada Hamas'ın tüm canlı ve ölü rehineleri iade etmesi karşılığında İsrail ordusunun Gazze'den tamamen çekilmesi yer alıyordu.
Gazze'ye daha fazla yardımın girmesine izin verilmesi ve Filistinli mahpusların İsrail cezaevlerinden tahliyesi de anlaşmanın diğer maddeleri arasında.
Taraflar bugüne kadar anlaşmaya büyük oranda uymuştu.
Çatışmalar dursa da Gazze'de hasta ve yaralı çocuklar başta olmak üzere çok sayıda kişinin tedaviye erişimi hâlâ sağlanabilmiş değil.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre (WHO) bu durumda olan yaklaşık 15 bin kişi var.
Bu yılın başlarında yürürlükte olan başka bir ateşkes anlaşması da İsrail'in hava saldırılarının ardından çökmüştü.
