Mısır, Refah Sınır Kapısı'nın kendi tarafının açık olduğunu söylüyor. Ancak İsrail’in, Hamas’la savaşı kapsamında Filistin tarafını ele geçirmesinden bu yana Gazze’ye girişler kapalı.
Mısır, Perşembe günü Gazze’ye doğru yürüyüş yapmak isteyen aktivistleri sınırda durdurarak, insani yardımları engelleyen İsrail ablukasına karşı yapılması planlanan yürüyüşün başlamasını önledi.
Hem Mısırlı yetkililer hem de aktivistler, Sina Yarımadası boyunca yürüyüş yapmayı planlayan onlarca kişinin sınır dışı edildiğini söyledi. Ancak organizatörler etkinliği iptal etmeye niyetlerinin olmadığını belirtti.
Gazze’deki insani krize dikkat çekmek isteyen yürüyüşçüler, aylardır 50 kilometrelik bir yürüyüşle Ariş kentinden Gazze sınırına gitmeyi planlıyordu. Amaçları, Refah Sınır Kapısı’nın açılması ve yardımların girişini engelleyen ablukayı kaldırmak için “uluslararası ahlaki ve medya baskısı” oluşturmaktı.
Katılımcılar, geldikleri ülkelerdeki Mısır büyükelçilikleriyle koordinasyon kurmaya çalıştıklarını, ancak yetkililerin yürüyüş için izin alınmadığını söylediklerini belirtti.
Bir Mısırlı yetkili Perşembe günü yaptığı açıklamada, son iki gün içinde çoğu Avrupa pasaportu taşıyan 30’dan fazla aktivistin Kahire Uluslararası Havalimanı’na varışta sınır dışı edildiğini söyledi.
Yetkili, aktivistlerin Kuzey Sina’ya “gerekli izinleri almadan gitmeye çalıştıklarını” ifade etti.
Bu durum, aktivistlerin ülkeleri üzerinde de baskı oluşturdu. Çünkü bu ülkeler vatandaşlarının Mısır’da gözaltına alınmasını istemiyor.
Fransız bir diplomatik yetkili, Fransa’nın Mısır’da giriş izni verilmeyen ya da gözaltına alınan Fransız vatandaşlarının “konsolosluk koruması” alması için Mısır makamlarıyla yakın temas halinde olduğunu söyledi.
Yetkili ayrıca, özellikle Sina gibi hassas bölgelerde izinsiz gösteri düzenleyen katılımcıların gözaltı riskiyle karşı karşıya olduğunu da ekledi.
Yetkili, hassas diplomatik meseleler nedeniyle isminin açıklanmasını istemedi.
Hassasiyetler ve güvenlik
Mısır, kamuoyuna yaptığı açıklamalarda Gazze’ye yardımların girişine getirilen kısıtlamaları eleştiriyor ve savaşın sona erdirilmesi çağrısında bulunuyor.
Mısır, Refah Sınır Kapısı’nın kendi tarafının açık olduğunu söylüyor. Ancak Ekim 2023’te başlayan Hamas’la savaş kapsamında İsrail, sınırın Filistin tarafını ele geçirdiğinden beri Gazze’ye geçişler kapalı.
Ayrıca Mısır, İsrail’le olan siyasi ve ekonomik ilişkilerini eleştiren muhalif ve aktivistlere karşı uzun süredir sert davranıyor. İsrail’le diplomatik ilişkileri olan, ama halkının Filistin’e güçlü destek verdiği komşu ülkelerde bu konu hassas bir mesele.
Mısır daha önce de sadece izin alanların planlanan yürüyüş güzergahında seyahat edebileceğini, çok sayıda talep ve başvuru aldıklarını açıklamıştı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Mısır, özellikle hassas sınır bölgelerinde olmak üzere kendi topraklarında bireylerin giriş ve hareketlerini düzenleme hakkı da dahil olmak üzere, ulusal güvenliğini korumak için gerekli tüm önlemleri alma hakkına sahiptir,” dedi.
İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, dün protestocuları “cihatçı” olarak nitelendirerek, Mısır’a onların Gazze sınırına ulaşmasını engelleme çağrısında bulundu.
Katz, bu kişilerin “Mısır rejimini tehlikeye attığını ve bölgedeki tüm ılımlı Arap rejimleri için tehdit oluşturduğunu” söyledi.
Yürüyüş, binlerce aktivistin Kuzey Afrika’dan Mısır’a gelmesinden hemen sonra başlayacaktı.
Kahire’de gözaltına alınan yürüyüşçüler
Aktivistler ve avukatlar, Çarşamba günü havaalanında gözaltı ve sınır dışı işlemlerinin başladığını ve Mısır makamlarının gözaltına alınanlara herhangi bir gerekçe sunmadığını belirtti.
Cezayirli avukat Fatima Rouibi, Facebook’ta yaptığı paylaşımda, aralarında üç avukatın da bulunduğu Cezayirlilerin Çarşamba günü havaalanında gözaltına alındığını, Perşembe günü serbest bırakılıp Cezayir’e sınır dışı edildiklerini yazdı.
Almanya’da yaşayan Tunuslu aktivist Bilal Nieh, kendisinin ve Avrupa pasaportu taşıyan yedi Kuzey Afrikalının daha sınır dışı edildiğini söyledi.
Organizatörler, en az 170 katılımcının Kahire’de geciktirildiğini veya gözaltına alındığını bildirdi.
Katılımcılar, Mısır makamlarının belirlediği prosedürleri takip ettiklerini, yetkililerle görüştüklerini ve yürüyüşün barışçıl şekilde gerçekleşmesi için gerekli tüm bilgileri vermeye hazır olduklarını belirtti.
“Refah sınırına yapılacak yürüyüşün planlandığı gibi barışçıl şekilde devam edebilmesi için Mısır makamlarının talep ettiği her türlü ek bilgiyi vermeye hazırız,” dediler.
"Gazze’ye Küresel Yürüyüş", şeride gıda, yakıt, tıbbi malzeme ve diğer yardımların girişini sağlamak amacıyla düzenlenen son sivil toplum girişimi.
İsrail, Mart ayında Hamas’a silah bırakması ve 7 Ekim 2023’teki saldırıda aldığı rehineleri serbest bırakması için baskı yapmak amacıyla tam bir abluka uygulamaya başladı.
Geçen ay kısmi bir gevşeme sağlandı ve sınırlı miktarda yardımın girişine izin verildi. Ancak uzmanlar bu yardımların ihtiyacı karşılamaktan çok uzak olduğu uyarısında bulunuyor.
Gıda uzmanları, İsrail ablukayı kaldırmaz ve saldırıları durdurmazsa Gazze’de kıtlık olacağı uyarısını yapıyor.
Integrated Food Security Phase Classification (IPC) adlı uluslararası kuruluşa göre, yaklaşık 500.000 Filistinli açlıkla karşı karşıya, 1 milyon kişi ise ancak çok az miktarda gıda temin edebiliyor.
İsrail ise bu bulguları reddederek IPC’nin önceki tahminlerinin yanlış çıktığını savundu.