ABD medyası, Rusya ve Ukrayna arasındaki ateşkes sürecine ilişkin kritik bir gelişme yaşandığını duyurdu. Politico'da yer alan haberde, Beyaz Saray'ın, barış anlaşmasını "bu hafta içinde" duyuracağı" öne sürüldü…
Rusya ile Ukrayna arasındaki üç buçuk yılı aşkın savaşın sonlandırılması ve ateşkes imzalanması için hazırlanan gizli barış anlaşmasının hazırlıkları tamamlandı.
ABD merkezli Politico’nun haberine göre, Beyaz Saray, barış anlaşmasını açıklamak için gün saymaya başladı. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, çatışmayı bitirecek anlaşma çerçevesinin “ay sonuna kadar”, hatta “bu hafta içinde” duyurulabileceğini belirtti.
WASHİNGTON’DAN KİEV’E KRİTİK ZİYARET
Politico’nun aktardığı bilgilere göre, haber dün gece ortaya çıktı. ABD Kara Kuvvetleri Bakanı Dan Driscoll’un bugün Kiev’e “alışılmadık” bir ziyaret gerçekleştirdiği, beraberinde iki dört yıldızlı general ve üst düzey askeri yetkililerin bulunduğu bildirildi.
Heyetin, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve diğer üst düzey isimlerle görüşeceği kaydedildi.
Zelenski, “ABD’den bazı pozisyonlar ve işaretler aldık” açıklamasıyla sınırlı bilgi verdi.
BEYAZ SARAY VE MOSKOVA ARASINDA GİZLİ MÜZAKERE
Axios yazarı Barak Ravid’in aktardığına göre, Beyaz Saray ve Moskova arasında doğrudan yürütülen gizli görüşmeler sonucunda 28 maddelik yeni bir barış planı oluşturuldu. Ravid, ABD’nin özel temsilcisi Steve Witkoff’un geçen ay Miami’de Rus müzakereci Kirill Dmitriev ile üç gün boyunca görüştüğünü yazdı. Trump yönetimindeki yetkililer, “büyük bir kırılma noktası”na yaklaşıldığını söyledi.
UKRAYNA VE AVRUPA SÜRECE DAHİL EDİLMEDİ
Barış taslağının hazırlanmasında Ukrayna’nın ve Avrupa ülkelerinin doğrudan yer almadığı belirtildi. Bu durum, planın içeriğiyle ilgili önemli soru işaretleri yarattı. Rusya’nın işgal ettiği toprakların statüsü, kaçırılan Ukraynalı çocuklar ve Ukrayna’ya verilecek güvenlik garantilerinin nasıl şekillendiği hâlâ bilinmiyor.
Beyaz Saray’daki havanın “oldukça iyimser” olduğu aktarıldı. Yetkili, planın Kiev’e “olduğu gibi” sunulacağını belirterek, “Ukrayna’ya sunacağımız şey makul” dedi. ABD tarafı, hem cephedeki durum hem de Zelenski yönetimini sarsan yolsuzluk skandalları nedeniyle Ukrayna’nın teklifi kabul etmek zorunda kalabileceğini düşünüyor.
Yetkili, Avrupa’nın henüz sürece dahil edilmemesine ilişkin olarak ise, “Avrupalıları çok umursamıyoruz. Mesele Ukrayna’nın kabul etmesi” ifadelerini kullandı.
MOSKOVA: RUSYA’NIN TUTUMU DUYULUYOR
Rus müzakereci Dmitriev, Axios’a yaptığı açıklamada “Rusya’nın pozisyonunun gerçekten duyulduğunu hissediyoruz” diyerek iyimser olduğunu aktardı. Dmitriev, planın yalnızca ateşkes değil, aynı zamanda “ABD-Rusya ilişkilerinin yeniden inşası ve Rusya’nın güvenlik kaygılarının giderilmesi” gibi çok daha geniş bir çerçeve sunduğunu söyledi. Bu durum, Avrupa ülkelerinin dışarıda bırakılmasına yönelik tartışmaları daha da derinleştirdi.
TRUMP İÇİN KRİTİK BİR SİYASİ BAŞARI OLABİLİR
Ukrayna savaşı, son yılların en büyük kara çatışması olarak Avrupa güvenliğini kökten değiştirdi. Yaklaşık 1,5 milyon kişinin öldüğü veya yaralandığı savaşta gelinen bu nokta, küresel dengeler açısından “dönüm noktası” olarak nitelendiriliyor.
Bu anlaşma, aynı zamanda ABD Başkanı Donald Trump için de büyük bir siyasi fırsat olarak görülüyor. Trump, seçim kampanyasında Ukrayna savaşını “göreve başlar başlamaz bitireceğini” söylemiş ancak bunun beklediğinden çok daha zor olduğunu kabul etmişti. Bu nedenle herhangi bir barış anlaşması, Trump yönetimi tarafından önemli bir kazanım olarak değerlendiriliyor.
KİEV’İN TUTUMU BELİRLEYİCİ OLACAK
Şimdi gözler Kiev’in vereceği yanıta çevrildi. Zelenski’nin daha önceki açıklamalarına bakıldığında, Ukrayna’nın egemen topraklarından vazgeçmeye zorlanacağı bir anlaşmaya sert tepki göstermesi bekleniyor. Buna rağmen, Washington’ın baskısının ağır olacağı değerlendiriliyor.
Tarafların anlaşmaya varması halinde, ertelenen Trump-Putin zirvesinin de yeniden gündeme gelmesi bekleniyor.
Zelenskiy Türkiye’ye gelirken Rusya, Ukrayna’yı vurdu: 25 can kaybı
Romanya Savunma Bakanlığı, bir İHA’nın ülkenin hava sahasına girmesi üzerine iki Eurofighter Typhoon ve iki F-16’nın acil havalandığını açıkladı. Polonya ordusu da gece boyunca kendi ve müttefik uçaklarını 'önleyici tedbir' olarak devreye soktu.
Rusya’nın Ukrayna'nın batısına dün gece boyunca insansız hava araçları (İHA) ve füzelerle düzenlediği geniş çaplı saldırıda 25 kişi hayatını kaybetti. Olay, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimır Zelenskiy’in diplomatik temaslarda bulunmak için Türkiye’ye gelmesiyle aynı güne denk geldi.
Ukrayna İçişleri Bakanı İhor Klımenko’ya göre gece düzenlenen saldırı, Polonya sınırına yaklaşık 200 kilometre uzaklıktaki Ternopil’de iki dokuz katlı apartmana isabet etti. Arama-kurtarma ekipleri gün ışığında enkazda hayatta kalanları bulmaya çalıştı. Yetkililer, 73 kişinin yaralandığını bildirdi. Daha erken saatlerde yapılan açıklamada, 16’sı çocuk en az 66 yaralı olduğu belirtilmişti.
Ukrayna Hava Kuvvetleri, Rusya’nın gece boyunca toplam 476 saldırı ve yanıltma İHA’sı ile 48 farklı tipte füze fırlattığını bildirdi. Bunların 47’sinin seyir füzesi olduğu, hava savunmasının altı tanesi dışında hepsini düşürdüğü belirtildi. Batılı ülkeler tarafından sağlanan F-16 ve Mirage-2000 savaş uçaklarının en az 10 seyir füzesini engellediği ifade edildi.
Zelenskiy Telegram’da yaptığı açıklamada, “Sıradan insanların hayatını hedef alan her küstah saldırı, Rusya üzerindeki baskının yetersiz kaldığını gösteriyor,” dedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşeceğini ve amacının Putin’i uluslararası alanda daha da yalnızlaştırmak olduğunu söyledi.
Zelenskiy, “Her şeyden önce Ukrayna’nın adil bir barışa ulaşması için tüm imkanları konuşacağız,” dedi ve ABD’den gelen bazı sinyallere de değindi: “Bazı pozisyonları ve işaretleri görüyoruz, yarın bakacağız.”
Ukrayna Başbakanı Yulia Svyrydenko, Rusya’nın “sivil nüfusu hedef aldığını” belirterek, “Hedef alınanlar askeri mevziler değil; siviller, apartman blokları ve insanların günlük yaşamlarını sürdürdükleri sıradan yerlerdi,” dedi.
Ukrayna Hava Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Yurii Ihnat, ilk bilgilere göre Ternopil’deki konut binalarının Rusya’ya ait Kh-101 seyir füzeleriyle vurulduğunu belirtti.
Ihnat, Ukrayna’nın batısının “X-101 füzeleri, Kalibr füzeleri ve bir balistik füzenin” de yer aldığı çeşitli hava saldırısı silahlarından oluşan karma bir saldırıyla hedef alındığını ifade etti.
Cuma günü Rus petrol sektörünü hedef alan yeni Amerikan yaptırımlarının yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Associated Press'e (AP) göre bir Türk yetkili, önce ABD’nin özel temsilcisi Steve Witkoff’un Zelenskiy’e Türkiye’de eşlik edeceğini söyleyip daha sonra bu bilginin geçerli olmadığını açıkladı.
Romanya ve Polonya savaş uçaklarını kaldırdı
Ternopil, savaşın yoğun yaşandığı doğu ve güneyden kaçan birçok kişinin sığındığı, Ukrayna’nın nispeten sakin batı bölgelerinde bulunuyor. Üç farklı bölgede düzenlenen diğer Rus saldırılarında da yaklaşık 50 kişi yaralandı.
Rusya Savunma Bakanlığı, saldırıda Kiev’in Rus topraklarına yönelik operasyonlarına karşılık olarak enerji tesislerini ve savunma sanayi hedeflerinin vurulduğunu öne sürdü.
Romanya Savunma Bakanlığı, bir İHA’nın ülkenin hava sahasına girmesi üzerine iki Eurofighter Typhoon ve iki F-16’nın acil havalandığını açıkladı. Polonya ordusu da gece boyunca kendi ve müttefik uçaklarını 'önleyici tedbir' olarak devreye soktu. Rzeszów ve Lublin havalimanları bir süreliğine askeri uçuşlara öncelik tanımak için kapatıldı.
Öte yandan, Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın salı günü ABD yapımı dört ATACMS balistik füzesini Rusya’nın Voronej kentine fırlattığını, hepsinin vurulduğunu ancak düşen parçaların bir ev, yetimhanesi ve geriatri merkezine zarar verdiğini bildirdi. Can kaybı yaşanmadı.
