Yaşınızı belirlemenin en iyi yolunun doğum günleriniz olduğunu düşünüyorsanız, tekrar düşünün.
Anlaşılan o ki organlarımız kendi takvimlerine göre yaşlanıyor.
Giderek daha fazla bilimsel araştırma, kronolojik yaş yerine biyolojik yaşa odaklanıyor. Vücudumuzdaki yaklaşık 30 trilyon hücre, doku ve organın farklı hızlarda çalışabilen kendi "saatleri" var.
Geçen hafta Nature Medicine adlı akademik dergide yayımlanan, hakem denetiminden geçmiş çığır açıcı çalışmaya göre Stanford Üniversitesi araştırmacıları, kişinin gerçek yaşından önemli ölçüde "daha yaşlı" olan organın daha fazla hastalık riski taşıdığını buldu.
Araştırmacılar bu gizli zaman çizelgesinin izini kanımızdan akan binlerce proteini analiz ederek sürdü.
Üniversitenin Wu Tsai Nörobilimler Enstitüsü'nde nöroloji ve nörolojik bilimler profesörü olan Tony Wyss-Coray yaptığı açıklamada, "Bu göstergeyle, bir organın bugünkü yaşını değerlendirebilir ve 10 yıl sonra o organla ilişkili bir hastalığa yakalanma olasılığını tahmin edebiliriz" dedi.
Örneğin beyni ele alalım: Araştırmacılar, beyni normal yaşlananlara kıyasla daha yaşlı bir beynin gelecek 15 yıl içinde ölüm riskini yaklaşık yüzde 182 artırdığını tespit etti.
Diğer taraftan, biyolojik bakımdan kronolojik yaşlarından daha genç beyinlere sahip olanların daha uzun yaşadığına inanılıyor.
Çalışmanın yazarları, daha yaşlı bir beyne sahip olmanın bunama riskini üç kat artırdığı, genç beyne sahip olanlarınsa normal riskin sadece dörtte birini taşıdığı sonucuna vardı.
Wyss-Coray, "Beyin uzun ömürlülüğün bekçisidir" dedi.
Eğer yaşlı bir beyniniz varsa, ölüm olasılığınız da artar.
Daha yaşlı bir biyolojik kalp yaşı, daha yüksek atriyal fibrilasyon ve kalp yetmezliği riskiyle ilişkilendirilirken, yaşlanan akciğerler kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gelişme olasılığının arttığına işaret etti.
Kronolojik yaşınız yalnızca artarken, iyi haber şu ki biyolojik yaş yavaşlatılabilir, duraklatılabilir ve hatta tersine çevrilebilir.
Sağlık teknolojisi markası Whoop'un verilerine göre, 40 yaşındaki futbol yıldızı Cristiano Ronaldo'nun tahmini biyolojik yaşı 29'un biraz altında.
Kim Kardashian bir sonraki doğum gününde 44 mum üflüyor olabilir ama geçen yıl Kardashianlar'a yapılan epigenetik saat testinin sonuçlarına göre biyolojik yaşı neredeyse 10 yıl daha genç.
Öte yandan 47 yaşındaki yaşlanma karşıtı teknoloji gurusu ve "biohacker" Bryan Johnson, biyolojik yaşını bir ergeninkine çevirmek için çıktığı tuhaf yolculuğu belgeliyor.
Organ yaşını değiştirmek için biohacker olmaya gerek yok. Genlerimiz, ne kadar hareket ettiğimiz, ne yediğimiz, uyku düzenimiz ve stresi nasıl yönettiğimiz gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Stanford Üniversitesi'nin araştırmasına göre düzenli egzersiz, iyi beslenme ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan kaçınmak organ yaşının gençleşmesine ve daha iyi sağlık sonuçlarına katkıda bulunuyor.
KAYNAKLAR: independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news
Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal
