ABD Başkanı Donald Trump Lahey'de düzenlenen NATO zirvesinde İran saldırısına ilişkin dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Saldırının çok başarılı olduğunu öne süren Trump, "Bu saldırıya başarısız demek pilotlara saygısızlık etmektir. Fotoğraflara bakınca yan yana 3 tane göçük görüyoruz. Denizaltılardan 30 tane Tomahawk attık. Hepsi nişan alınan yerin 30 santim yakınına isabet etti. Bu çok yıkıcı bir saldırıydı. Eğer başarısız olsaydık İran durmazdı" dedi.
ABD'nin Orta Doğu Özel temsilcisi Steve Witkoff ile konuştuğunu da belirten Trump, "Gazze'de büyük bir ilerleme var" ifadesini kullandı.
İranda internet kısıtlamaları kaldırılıyor
İranlı yetkililer, İsrail ile imzalanan ateşkesin ardından, 12 günlük savaş sırasında uygulanan internet kısıtlamalarının kademeli olarak hafifletileceğini duyurdu.
Devrim Muhafızları Siber Güvenlik Komutanlığı, devlet medyasında yer alan açıklamasında, "İletişim ağı yavaş yavaş eski haline dönüyor" dedi.
Ülkenin İletişim Bakanı Settar Haşimi, X'te yaptığı paylaşımda, "Koşulların normale dönmesiyle birlikte iletişim erişiminin durumu da eski haline döndü" açıklamasını yaptı.
Grossi, İranın nükleer anlaşmadan çekilmesi ihtimalini değerlendirdi
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, İranlı yetkililerin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'ndan (NPT) ayrılabilecekleri yönündeki açıklamalarına dair, "Umarım böyle bir şey yaşanmaz, umarım böyle bir niyetleri yoktur. Bu NPT'ye zarar verebilir ve izolasyona kadar gidebilir" dedi.
İran'daki nükleer tesislerde UAEA denetimlerinin saldırılardan dolayı kesintiye uğradığını dile getiren Grossi, "UAEA müfettişlerinin İran'daki nükleer tesislere geri dönmesi şu anda en önemli önceliktir" diye konuştu. Grossi, nükleer tesislerde molozların bulunduğunu, patlamamış mühimmatların da olabileceğini dolayısıyla bunun normal bir denetim olmadığını ifade etti.
İranlı yetkililerin NPT'den ayrılabilecekleri yönündeki açıklamalarına dair Grossi, "Umarım böyle bir şey yaşanmaz, umarım böyle bir niyetleri yoktur. bu NPT'ye zarar verebilir ve izolasyona kadar gidebilir" ifadelerini kullandı.
Trump NATO zirvesinde konuştu: İran saldırısı başarılıydı
NATO üyesi 32 ülkeden liderler, Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenen NATO zirvesi için bir araya geldi. Zirvede Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Trump, 24 Haziran'da bir görüşme gerçekleştirerek bölgesel ve küresel meseleleri ele almıştı. İki liderin görüşmesinde ABD ve Türkiye arasındaki iş birliğinin nasıl artırılabileceği ele alınmıştı.
Trump'tan önce söz alan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, İttifak'ın yüzde 5 savunma harcaması hedefine uyacağını bildirdi.
Rutte'nin ardından söz alan Trump, şu ifadeleri kullandı:
"Savunmaya çok fazla para harcanıyor. Şu an çok iyi bir ilişkimiz var (Rutte ile). Her yanımda çok saygıdeğer insanlar var. Adımlarınızı takdir ediyoruz. Şu an savunma harcamasını artırma konusunda kararlıyız. Oylama yapılmadan ne oalcağını söyleyemeyiz ama olumlu sonuç alacağımıza inanıyorum."
İran ve İsrail arasındaki ateşkese de değinen Trump, "Bir ödeşme yaşandı ve şu anda iyiler. İran şu an hiçbir şeyi zenginleştiremez. 4 gün içinde yeni gelişmeler olabilir. Yapmak istedikleri son şey uranyum zenginleştirme. Belki bizim yerimize başkası gelince yeniden yapabilirler ama şu an bu maceraya atılacaklarını sanmıyorum. Bence sonuç herkes için başarıydı. İran için de başarıydı. Balistik füzeleri bir sürü binayı yıktı. Netanyahu da başarılıydı." dedi.
Trump, nükleer tesislerin hasar almadığını öne süren istihbarat raporuna ilişkin ise "Bunu bilmiyorlar. Burada çok büyük bir patlama gerçekleşti. Resme baktığınızda her şey simsiyah" ifadelerini kullandı.
Saldırının çok başarılı olduğunu vurgulayan Trump, "Bu saldırıya başarısız demek pilotlara saygısızlık etmektir. Deliklere bakınca yan yana 3 tane göçük görüyoruz. Denizaltılardan 30 tane Tomahawk attık. Hepsi nişan alınan yerin 30 santim yakınına isabet etti. Bu çok yıkıcı bir saldırıydı. Eğer başarısız olsaydık İran durmazdı" diye ekledi.
'GAZZE ÇOK YAKIN'
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile de görüşeceğini belirten Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sürekli görüştüğünü dile getirerek, sözlerine şöyle devam etti:
"Rusya konusunda da yardıma ihitiyacım var ancak şu an ilerlediğimizi düşünüyorum. Gazze konusunda da yardıma ihtiyacım var. Şam'la da konuştum. Bana her şeyi açıkladılar. Gazze'nin çok yakın olduğunu söylediler."
Trump ayrıca, Özel Temsilcisi Witkoff'un kendisine Gazze'de ateşkesin çok yakın olduğunu söylediğini bildirerek, "Gazze'de büyük bir ilerleme var" dedi
İrandan IAEA kararı
İran devlet televizyonuna göre, İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, söz konusu tasarının kabul edilmesinin ardından açıklamada bulundu.
Kalibaf, "İran Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), nükleer tesislerimizin güvenliği tam olarak sağlanana kadar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile işbirliğini askıya alıyor." dedi.
İranlı yetkili, ülkesinin barışçıl nükleer faaliyetlerinin daha hızlı bir şekilde ilerleyeceğini kaydetti.
İran Meclis Başkanı Kalibaf, 23 Haziran günü yaptığı açıklamada, "İran'ın UAEA ile işbirliğini, profesyonel bir tutuma dair somut güvenceler alana dek, durdurmayı öngören bir tasarıyı Meclis'te yasalaştırmaya çalışıyoruz." ifadelerini kullanmıştı.
Yasa tasarısının yürürlüğe girmesi için İran Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin onayı gerekiyor.
Trump'tan İran'a göndermeli paylaşım
ABD Başkanı Donald Trump, Turth Social hesabından yaptığı paylaşımda ABD'nin İran'a saldırısında kullandığı B-2 bombardıman uçaklarının çeşitli görüntülerine yer verdi. Paylaşımda arka planda "İran'ı Bombala" şarkısı çaldı.
ABDli yetkililer: Trumpın odağında ateşkes var
ABD'li yetkililer, Washington Post gazetesine yaptıkları açıklamada ABD Başkanı Donald Trump'ın, İran'daki nükleer tesislerin bombalanması fikrinin arka planında "İran'a ateşkes için baskı yapmak" olduğunu ileri sürdüler.
Trump'ın ilk döneminde Ulusal Güvenlik Görevlisi olarak çalışan Anthony Ruggiero ve isminin açıklanmasını istemeyen bir üst düzey Beyaz Saray Yetkilisi, Trump'ın İran'ın nükleer silaha sahip olmasını engellemekle ABD ordusunun başka bir Orta Doğu savaşına karışmasını önlemek arasındaki ince çizgiyi bulabileceğini söyledi.
Ruggiero, "Trump'ın müzakere masasına dönüşü, İran'a zenginleştirilmiş uranyum üretmemeyi kabul etmemesi için baskı oluşturuyor. ABD'nin saldırıları, Trump'a ve müzakere masasındakilere, İran'ın nükleer programına önemli kısıtlamalar getirilmesi konusunda koz sağlıyor" ifadesini kullandı.
Beyaz Saray yetkilisinin iddiasına göre, Trump İran'ın bombalanmasından kısa bir süre sonra ateşkes ihtimaline odaklanmaya başladı.
Trump, Putinden yardım istedi
ABD Başkanı Trump, NATO zirvesine katılmak için Hollanda'ya hareketinden önce Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in kendisine İran'la anlaşması için yardım teklif ettiğini söyledi.
Trump, "Bildiğiniz gibi Vladimir beni aradı. 'İran konusunda sana yardımcı olabilir miyim?' dedi. Ben de 'İran konusunda yardıma ihtiyacım yok, seninle yardıma ihtiyacım var' dedim ve Rusya ile bir anlaşma yapacağımızı umuyorum" dedi.
Witkofftan ABD medyasına yalanlama
Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İran'a yapılan hava saldırıları sonucu, Tahran yönetiminin nükleer kapasitesini "yok ettiğini" detaylarıyla açıklayarak ABD medyasındaki tesislerin kritik hasar almadığı iddiasını yalandı. Witkoff, sadece ABD'nin değil, "diğer ülkelerin raporlarını da okuduğunu" belirterek, hedefe ulaşılamadığını ima eden haberlerin "tamamen saçma" olduğunu söyledi. Witkoff, bunun dışında, İsrail'in de daha önceden hedef aldığı diğer iki yeraltı nükleer tesisinin de tamamen imha edildiğinden emin olmak için "üst üste" bomba yağdırdıklarını, sonuçtan "hiç şüphe duyamadığını" ifade etti.
Fox News'le yaptığı canlı bağlantıda söz konusu iddialara cevap veren Witkoff, "(İran'ın nükleer tesisi) Fordo'ya 12 sığınak delici bomba gönderdik. Koruma kapağını deldiğine ve yok edildiğine şüphe yok. Bu tür bilgileri sızdırmak, bilgi ne olursa ve hangi tarafta olursa olsun, çirkindir. Bu vatana ihanettir, bu yüzden araştırılmalıdır. Ve bunu kim yaptıysa, bundan kim sorumluysa, hesap vermeli" ifadelerine yer verdi.
İran'ın Isfahan nükleer tesisinin aynı zamanda zenginleştirmenin sonunda malzemeyi metalize etmek için gerekli bir "dönüşüm tesisi" olduğunu ifade eden Özel Temsilci, "Bildiğimiz kadarıyla İran'da bunu yapabilen tek tesis olan Isfahan'daki bu dönüşüm tesisi tamamen yok edildi" iddiasında bulundu.
Trumptan CNN ve NYTye yalancılık suçlaması
ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırısının, Tahran'ın nükleer silah üretme kapasitesini tam olarak engellemediği yönündeki iddialara yer veren CNN ve New York Times'ı "yalancılıkla" suçladı. Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, ABD medyasında çıkan ve İran nükleer tesislerine saldırının nükleer tesislerine "tam olarak etki etmediğini, sadece çalışmaları birkaç ay geciktirdiğini" iddia eden haberlere tepki gösterdi.
ABD Başkanı, "Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri saldırılardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu. İran'daki nükleer tesis tamamen yok edildi. Hem NY Times hem de CNN halk tarafından acımasızca eleştiriliyor" ifadelerini kullanarak, ABD'nin etkili medya organlarını "yalan haber yapmakla" suçladı.
ABD'nin istihbarat raporu ortaya çıktı: İranın nükleer kapasitesi yok edilemedi
CNN International'ın haberine göre, ABD’de hazırlanan bir istihbarat değerlendirmesine göre, ABD'nin hafta sonu İran'ın üç nükleer tesisine düzenlediği hava saldırılarının, İran'ın nükleer programının temel yapısını yok etmediği, muhtemelen sadece aylarca geriye attığı belirtildi. Pentagon'un istihbarat kolu Savunma İstihbarat Ajansı tarafından yapılan değerlendirmeye göre, ABD’nin gerçekleştirdiği saldırılarla ilgili erken bulguların, İran'ın nükleer tesislerinin ana bileşenlerini yok etmediği, sadece işlevini aylarca ötelediği kaydedildi. Kaynaklar, İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun yok edilmediğini ve santrifüjlerin büyük ölçüde "sağlam" olduğunu belirterek, "Dolayısıyla istihbarat değerlendirmesi, ABD'nin bunları en fazla birkaç ay geriye götürdüğü yönünde" ifadesini kullandı.
Beş sayfa olduğu belirtilen ön değerlendirme raporu konusunda New York Times’a konuşan kaynaklar, ABD’li yetkililerin iddia ettiği şekilde İran’ın nükleer tesislerinin yerle bir olmadığını, nükleer çalışmaları en fazla 6 ay geciktirebileceğini kaydetti. Raporda ayrıca ABD’nin saldırılarından önce İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun büyük bir kısmını daha korunaklı gizli nükleer tesislere taşımış olabileceği ifade edildi. Söz konusu istihbarat değerlendirmesinin erken bulgular üzerine yapıldığı, yeni bilgiler geldikçe değişebileceği de not edildi.
Öte yandan, Beyaz Saray'dan CNN’e yapılan açıklamada, değerlendirmenin varlığını kabul etmekle birlikte buna katılmadıkları belirtildi.
