Bir federal yargıç cuma günü Trump yönetiminin ABD'de yasa dışı olarak bulunan ebeveynlerin çocukları için doğuştan vatandaşlık hakkını sona erdirmesini engelledi. Bu, Haziran ayında Yüksek Mahkeme'nin önemli bir kararından bu yana ülke çapında doğuştan vatandaşlık hakkını engelleyen üçüncü mahkeme kararı oldu.
ABD Bölge Yargıcı Leo Sorokin, başka bir bölge mahkemesinin yanı sıra temyiz yargıçları heyetine de katılarak, bir düzineden fazla eyalete verilen ülke çapındaki ihtiyati tedbir kararının Yüksek Mahkeme kararındaki bir istisna kapsamında yürürlükte kaldığını tespit etti. Bu karar, alt mahkeme hakimlerinin ülke çapında ihtiyati tedbir kararı verme yetkisini kısıtlıyordu.
Eyaletler, Trump'ın doğuştan vatandaşlık emrinin açıkça anayasaya aykırı olduğunu ve vatandaşlık statüsüne bağlı olan sağlık sigortası hizmetleri için milyonlarca doları tehdit ettiğini savunuyor. Konunun hızla ülkenin en yüksek mahkemesine taşınması bekleniyor.
Beyaz Saray sözcüsü Abigail Jackson yaptığı açıklamada, yönetimin "temyizde haklı çıkmayı" dört gözle beklediğini söyledi.
Sorokin'den önce davanın yürütülmesine yardımcı olan New Jersey Başsavcısı Matthew Platkin yaptığı açıklamada, "bölge mahkemesinin Başkan Trump'ın açıkça anayasaya aykırı olan doğuştan vatandaşlık emrinin herhangi bir yerde yürürlüğe girmesini tekrar engellemesinden heyecan duyduğunu" söyledi.
"Amerika'da doğan bebekler, tıpkı Ulusumuzun tarihindeki diğer tüm zamanlarda olduğu gibi Amerikalıdır" diye ekledi. "Başkan bu yasal kuralı bir kalem darbesiyle değiştiremez."
Sorokin, emrinin doğuştan vatandaşlık konusunda son söz olmayacağını kabul etti.
Trump yönetimi henüz son mahkeme kararlarından herhangi birini temyiz etmedi. Başkan'ın ülkede yasa dışı ya da geçici olarak bulunan ebeveynlerin çocuklarına vatandaşlık verilmemesi yönündeki çabaları, Yüksek Mahkeme aksini söyleyene kadar engellenmeye devam edecek.
New Hampshire'daki bir federal yargıç bu ayın başlarında yeni bir toplu davada Trump'ın kararnamesinin ülke çapında yürürlüğe girmesini yasaklayan bir karar verdi. New Hampshire'daki ABD Bölge Yargıcı Joseph LaPlante, Trump yönetiminin temyize gitmesine izin vermek için kendi kararını askıya almıştı, ancak temyiz başvurusu yapılmayınca kararı yürürlüğe girdi.
Çarşamba günü San Francisco merkezli bir temyiz mahkemesi Başkan'ın kararnamesini anayasaya aykırı buldu ve bir alt mahkemenin ülke çapındaki engellemesini onayladı.
Maryland merkezli bir yargıç da geçen hafta yaptığı açıklamada, temyiz mahkemesinin onaylaması halinde kendisinin de aynı şeyi yapacağını söyledi.
Yargıçlar geçen ay alt mahkemelerin genellikle ülke çapında tedbir kararı veremeyeceğine hükmetti, ancak toplu davalar ve eyaletler tarafından açılan davalar da dahil olmak üzere ülke çapında etkileri olabilecek diğer mahkeme kararlarını göz ardı etmedi. Yüksek Mahkeme, temel vatandaşlık kararının anayasaya uygun olup olmadığına karar vermedi.