Teknoloji şirketleri yetenekli yapay zekâ uzmanlarını bünyelerine katmak için yarış içinde. Silikon Vadisi'nde maaş paketleri 100 milyon doları buluyor.
Dünyanın dört bir yanında iş arayanlar, özgeçmişlerini hazırlamak için yapay zekâ (İngilizcede Artificial Intelligence; kısaltması AI) uygulamalarını kullanıyor. Tek yapmaları gereken, iş tanımını kopyalayıp yapıştırmak. ChatGPT ise bilgiyle dolu ancak sıradan bir CV çıkarıyor ve ilgili sektöre dair bolca basmakalıp terim kullanıyor.
Bazı adaylar, doğru işleri bulmak için internetteki açık pozisyon ilanları veya iş fırsatlarını tarayan yapay zekâ araçlarından faydalanıyor. Bazı şirketler de benzer teknolojileri başvuruları taramak, toplantılar ayarlamak, basit mülakatlar yapmak ve adayları sıralamak için kullanıyor.
Meta, Apple, Microsoft, Amazon veya Google gibi büyük teknoloji devlerince istihdam edilen "süper beyinlerin" ise bu tarz sıradan kariyer adımlarına pek ihtiyacı kalmıyor; özellikle de yapay zekâ geliştiricilerinin.
Kim neyi programlıyor?
Deneyimli yapay zekâ mühendislerine talep hızla artarken nitelikli iş gücü kıtlığı büyüyor. Bu beceri boşluğu, doğru eğitimi olanların aranan aday haline gelmesine ve maaşlarını kendilerinin belirleyebilmesine yol açıyor.
Yapay zekâ uzmanlarının oluşturduğu çok küçük havuz, adeta ünlü sporcuların yeni bir kulübe transfer olma süreçlerini andırıyor: Astronomik düzeyde imza parası, kolay ulaşılabilecek başarı bonusları ve dudak uçuklatan maaş paketleri. Tüm bu cazip koşulların karşılığında ise mühendislerden, yapay zekânın yeni nesil modellerini geliştirmeleri bekleniyor. Yüksek riskin göze alındığı bu ortamda devasa paralar harcanıyor.
Pek çok mütevazı yapay zekâ startup'ı da gelecek vadeden çalışanlarını, bu aşırı rekabetçi piyasa koşulları nedeniyle elde tutmakta zorlanıyor. Örneğin ChatGPT'yi geliştiren OpenAI, mühendislerini rakiplere kaptırmamak için maaşları ciddi oranda artırmak zorunda kaldı.
Aynı süreçte Microsoft, Meta ve Intel gibi şirketler ise binlerce çalışanı işten çıkarıyor. Bu gelişme ilk bakışta piyasa koşullarıyla tezat teşkil ediyor gibi görünüyor. Ancak üretken yapay zekâ modelleri, kod yazmada giderek daha mahir hale geldikçe, yazılım geliştiricisine olan ihtiyaç da azalıyor. En önemli programlama işleri artık yapay zekâ odaklı hale geliyor. Bu durumda sıradan yazılımcılardan ziyade, bu kodları yazan yapay zekâ sistemlerini tasarlayıp geliştirenler gözde hale geliyor.
Yapay zekâ yarışında Meta paraya acımıyor
Sadece yüksek teknoloji sektöründeki dev şirketler değil finans, lojistik, ilaç, perakende ve otomotiv gibi sektörler de yapay zekâ portföylerini güçlendiriyor.
Ancak Silikon Vadisi'ndeki teknoloji devlerinin Ar-Ge ve maaş bütçesi seviyesine şimdilik başka sektörler yaklaşamıyor. Basında çıkan haberlere bakılacak olursa Facebook, Instagram ve WhatsApp'ı da bünyesinde bulunduran Meta ve yeni kurulan Meta Superintelligence Labs (ileri düzey AI laboratuvarı), yapay zekâ geliştiricilerini cezbetmek için bireysel maaş paketlerinde 100 milyon dolara varan tekliflerle eleman avına çıkmış durumda.
Hatta Meta CEO'su Mark Zuckerberg, bu işe alım çılgınlığında bizzat rol oynuyor. Reuters haber ajansı, geçen hafta Meta'nın yakın zamanda işe aldığı isimlerin listelerini yayınladı. Bu listede OpenAI ve Apple'dan gelen üst düzey çalışanların yanı sıra Scale AI CEO'su Alexandr Wang da yer alıyor.
Bu transfer sadece maaş karşılığı olmadı. Meta, Wang'ın yapay zekâ veri platformu Scale AI'a ait yüzde 49'luk bir hisse alımı için tam 14,3 milyar dolarlık yatırım yaptı. Anlaşma kapsamında 28 yaşındaki Wang, yeni Meta Superintelligence Labs'in yapay zekâ sorumlusu oldu.
Silikon Vadisi'nde kültürel bir kırılma mı yaşanıyor?
Bu konuda Meta yalnız değil. Microsoft da OpenAI'ye 13 milyar dolar yatırım yaparken Amazon ise Anthropic için 8 milyar dolar harcadı. Geçen yıl Microsoft ayrıca Inflection AI'nin ekibinin büyük bölümünü 650 milyon dolara devralmıştı. Bu Temmuz ayında Google da Windsurf adlı bir yapay zekâ startup'ının kurucusunu işe almak için 2,4 milyar dolar ödedi. Windsurf ekibi, Google'ın yapay zekâ bölümü DeepMind'a katılacak.
Bazı startup sektör temsilcileri, bu yeni akımı bir "kültürel kırılma" olarak görüyor. Büyük şirketler artık startup'ları tamamen satın almak yerine sadece istedikleri veya işlerine yarayan bölümleri ve insanları seçerek geri kalanını bırakıyor. Bu ise startup kültürünün doğasına ters düşüyor.
İşverenler AI okuryazarlığına yöneliyor
LinkedIn platformunun Ocak 2025’te yayınladığı rapora göre, küresel AI yetenek alımı son sekiz yılda yüzde 300'den fazla arttı.
LinkedIn'in baş ekonomisti Karin Kimbrough ilginç bir tespitte bulunuyor:
"Yapay zekâ mühendisliği, 15 ülkede en hızlı büyüyen mesleklerden biri. Özellikle de Hollanda, Singapur, İngiltere ve ABD'de bu konudaki öncü ülkeler olarak dikkat çekiyor."
Microsoft'a ait olan ve dünya genelinde 200 ülkede 1 milyar üyeye sahip LinkedIn üzerinden, dakika başına 10 binden iş başvurusunda bulunuluyor.
Şirket, yapay zeka okuryazarlığının platformdaki tüm işler arasında en çok talep gören becerilerden biri olduğunu belirtiyor. ABD'de "yapay zekâ" pozisyonuna sahip şirket sayısı son beş yılda üç katına çıktı.
Yapay zekâ nereye evrilecek?
Yapay zekânın gerçek dünyaya uygulanan çözümler üretme kapasitesi artıyor. Ancak potansiyelinin sınırları henüz tam bilinmiyor. ChatGPT'nin kamuoyunun dikkatini çekmesinden ve potansiyeli hakkında spekülasyonlara kapı açmasından iki buçuk yıl sonra bile yapay zekânın nereye evrileceğini kimse bilmiyor.
Tüm bu belirsizliklere rağmen Silikon Vadisi devleri, geride kalmaktan korkuyor ve sorunu parayla çözmeye kararlı.
Öte yandan bu kadar yüksek maaşlar da yeni sorunlarını getiriyor. Bu devasa maaş paketleri, en iyi yapay zekâ mühendisleri için çıtayı hayli yükseltti ve ciddi bir maaş enflasyonuna yol açtı. Rekabet etmek isteyen şirketler, üst düzey geliştiricilere bundan böyle astronomik maaşlar sunmak zorunda kalacak. Bireysel astronomik maaşların öne çıkması ise ekip ruhunu zayıflatabilir.
Sonuçta, geliştirilen yeni yapay zekâ ürünleri ne kadar iyi olursa olsun, eğer iş dünyasına adapte edilmezse milyar dolarlık yatırımlar boşa gidebilir. Her şey yapay zekânın nasıl uygulandığına bağlı. Bu konuda işletmelerin büyük bölümünün henüz oldukça yavaş ve kararsız hareket ettiği görülüyor.
KAYNAK: Timothy Rooks / Deutsche Welle Türkçe
