Afrika ülkesi Madagaskar'da hükümet karşıtı protestolar nedeniyle kaçan Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina meclisi lağvetti ancak istifa etmeyi reddetti.
Ülkeden kaçan Rajoelina'nın nerede olduğu bilinmiyor. Rajoelina, Pazartesi gecesi Madagaskar Cumhurbaşkanlığının Facebook sayfasında yayımlanan videoda "Canımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım" dedi.
"Bu durumdan çıkışa yönelik bir yol bulunabilmesi" için diyalog çağrısı yapan Madagaskar Cumhurbaşkanı, anayasaya saygı gösterilmesi gerektiğini ifade etti.
Aynı Facebook sayfasından yayımlanan bir cumhurbaşkanlığı kararnamesinde ulusal meclisin lağvedildiği duyuruldu. Kararnamede, Rajoelina'nın ulusal meclis ve senato başkanlarıyla istişarede bulunduktan sonra bu kararı aldığı belirtildi.
Ancak muhalefet bu kararın Ulusal Meclis Başkanı'na danışılmadan alındığını ve hukuken hiçbir geçerliliği olmadığını savunuyor.
Rajoelina nasıl kaçtı?
Rajoelina'nın, eski bir Fransız sömürgesi olan Madagaskar'dan Fransa'ya ait bir askeri uçakla ayrıldığı tahmin belirtiliyor.
Fransız ulusal radyosu RFI, Rajoelina'nın, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un verdiği onay doğrultusunda bir Fransız askerî uçağıyla ülkeyi terk ettiğini bildirdi.
Reuters'a konuşan bir askeri kaynak da Rajoelina'nın Fransız askerî uçağıyla ülkeden ayrıldığını doğruladı.
Başkent Antananarivo'daki gösterilere özel ordu birimi CAPSAT da destek veriyor Fotoğraf: Luis Tato/AFP
Protestolar neden başladı?
Madagaskar'da yaklaşık iki haftadır süren hükümet karşıtı protestolara Z kuşağı olarak adlandırılan gençler öncülük ediyor.
Elektrik ve su kesintilerinden kaynaklı rahatsızlığın tetiklediği protestoların büyümesinde ülkedeki yaygın yoksulluk, eğitim sistemine yönelik tepki ve yüksek işsizlik oranı da önemli yol oynuyor.
Gösterilerde şu ana dek en az 22 kişi hayatını kaybetti.
Başkent Antananarivo'da askerî araç üzerindeki Madagaskar askerleri, protestocuların attığı sloganlara eşlik ediyor Fotoğraf: Mamyrael/AP Photo/picture alliance
Güvenlik güçleri de destek veriyor
Ordunun özel bir birimi olan CAPSAT da hafta sonunda protestoculara destek vererek Rajoelina'yı ve bakanları istifaya davet etti.
Protestoculara ateş açmayı reddeden CAPSAT mensupları, başkent Antananarivo'daki ana meydanında göstericilerle birlikte yürüdü. CAPSAT daha sonra ise ordunun yönetimini devraldığını ve yeni bir genelkurmay başkanı atadığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Rajoelina bunun iktidarı ele geçirmeye yönelik bir darbe girişimi olduğunu bildirdi.
Madagaskar medyası ve uluslararası haber ajansları, polis ve jandarmanın da protestolara destek verdiğini aktardı.
Protestolara 'şiddetli karşılık'
CAPSAT birimi şu anda Madagaskar'daki tüm silahlı kuvvetleri kontrol ettiğini ve Rajoelina'nın yokluğunda savunma bakanı tarafından kabul edilen ordudan sorumlu yeni bir subay atadığını söyledi.
CAPSAT komutanlarından Michael Randrianirina askerlerinin protestocuların yanında yer almaya karar verdiğini söyledi ancak bir darbe olduğunu reddetti. Gazetecilere bundan sonra ne olacağına Madagaskar halkının karar vereceğini söyledi.
CAPSAT askerleri hafta sonu boyunca güvenlik güçleriyle çatışırken, sokaklarda büyük bir çatışma yaşanmadı ve zırhlı araçlara binen ve Madagaskar bayrakları sallayan askerler başkent Antananarivo'da halk tarafından alkışlandı.
Birleşmiş Milletler protestolarda en az 22 kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını açıkladı ve Madagaskarlı yetkililerin hareketin ilk günlerinde büyük ölçüde barışçıl olan protestolara "şiddetle karşılık vermesini" eleştirdi. Hükümet ölü sayısına itiraz etti.
Mauritius hükümeti, Madagaskar'ın Rajoelina yönetimindeki eski başbakanı ve cumhurbaşkanının en yakın danışmanlarından birinin de ülkeden kaçtığını ve Pazar günü sabah saatlerinde yakındaki Mauritius adasına vardığını söyledi. Mauritius, özel uçağın kendi topraklarına inmiş olmasından "tatmin olmadığını" belirtti.
Ayaklanmayı başlatan Z kuşağı protestocular internet üzerinden örgütlendiler ve Nepal ve Sri Lanka'da hükümetleri deviren protestolardan ilham aldıklarını söylüyorlar.
