Azerbaycan'dan Türkiye'ye dönerken Gürcistan üzerinde düşen C-130 askeri kargo uçağındaki 20 askerin naaşları Türkiye'ye getirildi.
Milli Savunma Bakanlığı, son askerin de naaşına ulaşıldığını açıkladı. İlk etapta 19 askerin naaşı bulunmuştu.
Naaşlar Gürcistan'dan Ankara'ya getirildi.
TRT Haber'e göre Adli Tıp Kurumu'nda yapılacak işlemlerin ardından cenazelerin Cuma sabahı Ankara'dan törenle memleketlerine uğurlanacak.
Savunma Bakanlığı C-130 uçuşlarının 12 Kasım itibarıyla tedbir amaçlı durdurulduğunu açıkladı.
Detaylı teknik incelemelerin ardından uçakların yeniden kullanıma sokulacağı belirtildi.
Bakanlık ayrıca uçağın karakutusunun Ankara'ya getirildiğini de kaydetti.
Karakutu nedir ve nasıl çalışır?
Milli Savunma Bakanlığı kayıpları "Kahraman silah arkadaşlarımız 11 Kasım 2025 tarihinde şehit olmuşlardır" açıklaması ile duyurmuştu.
Milli Savunma Bakanlığı 13 Kasım'da yaptığı bilgilendirmede, uçaktan Azerbaycan'daki askeri kutlama için bu ülkeye giden F-16'ların 10 kişilik bakım ekibi olduğunu da açıkladı.
Azerbaycan'ın 2020'de Dağlık Karabağ savaşı galibiyeti kutladığı Zafer Günü etkinliğine Cumhurbaşkanı Erdoğan da katılmıştı.
MSB, kalkış sonrası saat 13.50'de Tiflis Hava Trafik Kontrol Merkeziyle son kez telsiz teması kurulduğu, daha sonra uçakla radyo ve radar temasının kesildiği ifade edildi.
Azerbaycan Report haber ajansı, düşen uçakta F-16'lara ait mekanik yedek parça taşındığını, patlayıcı bulunmadığını, bu nedenle de infilak ihtimalinin olmadığını bildiriyor.
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI MERAK EDİLEN SORULARI YANITLADI
Milli Savunma Bakanlığı'nda düzenlenen haftalık basın bilgilendirme toplantısının ardından, Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen C-130 tipi askeri kargo uçağına ilişkin basın mensuplarının sorularına yönelik açıklamalarda bulunuldu.
Açıklamada, düşen uçağa ilişkin iddialar soru ve cevaplar üzerinden yanıtlandı.
Söz konusu açıklamalarda şu ifadeler yer aldı:
"1. Uçakta mühimmat taşınıyor muydu?
Uçağımızda personel ve uçak bakım malzemesi bulunmaktaydı. Uçakta mühimmat yoktu.
2. Uçağın düşüş nedeni konusunda bir bulgu var mı?
Şu an bu konuda bir şeyler söylemek için erken. Devam eden kaza kırım incelemesi sonrası olayın meydana geliş sebebi açıklığa kavuşacaktır.
3. Radar kayıtlarında aynı dakikalarda bölgede bir helikopterin tespit edildiği doğru mu?
Uçağımız düştükten sonra bölgeye giden ve uçağımızla irtibat sağlamaya çalışan Gürcistan'a ait helikopterdir.
4. Suudi Arabistan tarafından hizmet dışına çıkarılan uçağın satın alındığı doğru mu?
Bahse konu uçak 21 Ocak 2012 tarihinde Suudi Arabistan’dan satın alınmış, bakımlarının yapılmasını müteakip 2014'de envantere alınmıştır. Modernizasyonu yapılarak 2022'den itibaren kullanıma verilmiştir. Bu tarihten günümüze kadar düzenli bakımlarla hizmette kullanılmıştır. Ancak iddia edildiği gibi kullanıcı ülke tarafından hizmet dışına çıkarılan değil, ihtiyaç fazlası uçaktır. C-130 uçakları Suudi Arabistan tarafından da kullanılmaya devam etmektedir.
5. Düşen uçak eski ve bakımları yetersiz miydi?
Eski uçak yoktur, bakımsız uçak vardır. Bahse konu uçakların bakımları ülkemiz tarafından düzenli olarak yapılmaktadır. C-130 uçakları halihazırda 70'ten fazla ülkede aktif olarak kullanılmaktadır. Düşen uçağın bakım geçmişi incelendiğinde, uçağa Erciyes Aviyonik modernizasyonu uygulandığı, planlı gövde, motor ve pervane bakımlarının zamanında yapıldığı, en son bakımının 11 Eylül-12 Ekim 2025 tarihleri arasında yapıldığı tespit edilmiştir.
6. Karakutunun incelenmek maksadıyla ülkemize getirildiği doğru mu?
Düşen uçağımıza ait karakutu olarak tabir edilen FDR (FLIGHT DATA RECORDER) ve CVDR (COCKPIT VOICE DATA RECORDER) cihazları incelenmek maksadıyla ülkemize getirilmiş, Ankara'da incelemeye alınmıştır.
7. Envanterde bulunan diğer C-130 uçakları uçuşlarına devam edecek mi?
Uçaklarımızın uçuşları 12 Kasım 2025 itibarıyla tedbiren durdurulmuştur. Detaylı olarak tüm teknik incelemeler yapılıp kontrolleri sonrasında incelemesi tamamlanan uçakların uçuşları tekrar başlayacaktır."
Türkiye'ye taziye mesajları
Olayın ardından çeşitli ülkelerden taziye mesajları geldi.
ABD'nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack, X'ten yaptığı açıklamada, kazadan dolayı "derinden üzüntü" yaşadığını söyledi.
"Şehitlerin ailelerine, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ve Türkiye halkına en içten taziyelerimizi iletiyoruz" ifadelerini kullandı.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte "Müttefikimiz Türkiye'ye ve hayatını kaybedenlerin yakınlarına en derin taziyelerimizi sunuyoruz" dedi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev "Şehit olan askerlerin acı haberiyle derin bir üzüntü duyduk" dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı da "Türkiye hükümetine, halkına ve hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı" diledi.
Envantere 1964'te girdi
C-130'lar, uzun menzilli hava indirme, yük ve personel taşımada kullanılan nakliye uçakları.
Amerikan savunma şirketi Lockheed Martin tarafından üretilen C-130 Türk Hava Kuvvetlerinin envanterine 1964'te girmişti.
Bölgede yapılan arama çalışmalarına çok sayıda görevli katıldı
TRT Haber'e göre envanterde 19 adet C-130E ve C-130B Hercules uçağı bulunuyor.
Türkiye, 2012 yılında da Suudi Arabistan'dan hizmet dışına çıkarılan altı adet kullanılmış C-130E nakliye uçağı satın almıştı.
MSB, Ekim ayında İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait 12 adet C-130J Super Hercules askeri nakliye uçağı tedarik edeceğini açıklamıştı.
Lockheed Martin bugüne kadar 2.500'den fazla C-130 teslim ettiklerini ve uçağın halen 70 ülkede kullanıldığını söylüyor.
C-130 Hercules uçakları helikopterler, zırhlı araçlar gibi büyük kargoları ve askeri personeli taşıyabiliyor.
Ayrıca orman yangınlarına müdahalede ya da hava ambulans olarak da kullanılabiliyor.
Amerikan Hava Kuvvetleri'ne göre üç mürettebatlı uçak 92 yolcu, 72 tam teçhizatlı asker ve 64 paraşütçü taşıyabiliyor.
Lockheed Martin'e göre uçağın 70 farklı alt modeli var.
Gürcistan'da düşen uçağın C-130E varyantı olduğu aktarılıyor.
29 metre uzunluğundaki bu modelde dört pervaneli bir motor bulunuyor.
Uçağın kanat genişliği 40 metre.
Boş ağırlığı 34 ton, azami kalkış ağırlığı 79 ton.
Uçak yaklaşık 4 bin kilometrelik menzile sahip ve 10 saat havada kalabiliyor.
Türkiye'nin envanterinde kaç C-130 var?
TRT Haber'e göre Türk Hava Kuvvetleri envanterine 1964-91 yılları arasında iki farklı modelde toplam 13 adet C-130 uçağı girdi.
2012 yılında acil ihtiyaç kapsamında Suudi Arabistan Kraliyet Hava Kuvvetleri envanterinden hizmet dışına çıkarılan altı adet C-130E nakliye uçağı daha satın alındı.
TRT Haber'e göre Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterinde halen 19 adet C-130B/E uçağı bulunuyor.
Kayseri'deki 222'nci Filo Komutanlığı'na bağlı görev yapan uçaklar altı yılda bir bakımdan geçiriliyor.
Modernizasyondan geçirilen uçakların 2040'a kadar hizmet vermesi öngörülüyor.
Bunlara ek olarak Milli Savunma Bakanlığı, Ekim ayında İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri'nden 12 adet C-130J Super Hercules uçak tedarik edileceğini açıklamıştı.
Savunma sanayiini yakından takip eden medyada uçakların kullanılmış olduğu belirtilmişti.
Savunma Bakanlığı bu yönde bir açıklama yapmadı.
Ancak İngiltere'den alınan uçakların "bakım ve modernizasyonlarının yapılması için ilgili firmaya teslim edildiği" belirtildi.
C-130 kazaları
C-130'lar 1950'lerden beri birçok kazaya karıştı.
13 Nisan 1982'de Amerikan Hava Kuvvetleri'ne ait bir C-130H Hercules uçağı, Erzurum Havalimanı'ndan İncirlik Hava Üssü'ne yapılan bir tedarik uçuşu sırasında düştü. Uçakta bulunan 27 kişinin tamamı öldü.
2014'te Cezayir Hava Kuvvetlerine ait bir C-130 Hercules tipi askeri nakliye uçağı düştü. Bu kazada uçakta bulunan 78 kişiden sadece biri sağ kurtuldu.
4 Temmuz 2021'de Filipinler Hava Kuvvetlerine ait bir C-130 iniş sırasında düştü. Uçaktaki 50, yerdeki üç kişi hayatını kaybetti.
