Yi Ma
BBC News / Londra
Eunice Yang / BBC Çince
"Bu konuda konuşmamam için uyarıldım" diyen bir Çinli kadın, eşcinsel erotik hikayeler yayımladığı için tutuklandığını söylediği günü şu sözlerle anıyor:
"Bunları asla unutamayacağım: Herkesin gözü önünde arabaya kadar eşlik edilmek, yabancıların önünde muayene için çırılçıplak soyularak aşağılanmaya katlanmak, fotoğraflar için bir yelek giymek, sandalyede oturmak, korkudan titremek, kalbimin çarpması..."
Pingping Anan Yongfu adlı sosyal medya hesabı, son aylarda Çin sosyal medya platformu Weibo'da eşcinsel erotik kurgu yayımladıkları için tutuklandıklarını paylaşan en az sekiz hesaptan biri.
Yazarlar deneyimlerini anlattıkça, onlarca avukat karşılıksız yardım teklifinde bulundu.
BBC'ye konuşan bir avukat, Şubat ayından bu yana ülke genelinde neredeyse tamamı 20'li yaşlarda kadın olan en az 30 yazarın tutuklandığını söyledi.
Birçoğu kefaletle serbest bırakıldı veya yargılanmayı bekliyor, ancak bazıları hala gözaltında.
Bir başka avukat da BBC'ye yaptığı açıklamada, öykülere katkıda bulunan pek çok kişinin de sorgulanmak üzere çağrıldığını söyledi.
Bu kişilerin eserleri, Tayvan merkezli bir platform olan Haitang Literature City'de yayımlamıştı. Bu yayınevi danmei olarak da bilinen, erkekler arasındaki aşk hikayelerini anlatan erotik kurgularıyla tanınıyor.
Bunları Grinin Elli Tonu'nun eşcinsel versiyonu olarak düşünebilirsiniz: Sonsuza dek mutlu olunan bir BDSM (hakimiyet, itaat, sadizm ve mazoşizm) ilişkisi.
Hikayeler tarihi, fantastik veya bilimkurgu evrenlerinde geçebiliyor.
Bu tarz yıllar içinde, özellikle genç Çinli kadınlar arasında sıkı bir takipçi kitlesi oluşturdu.
Ve şimdi bu tarzın yazarları, "müstehcen materyal üretmek ve dağıtmak" ve dolayısıyla Çin'in pornografi yasasını ihlal etmekle suçlanıyor.
Bu işten para kazanan yazarlar 10 yıldan fazla hapis cezasına çarptırılabilir.
Yasa, "eşcinsel seks veya diğer cinsel sapkınlıkların açık tasvirlerini" yasaklıyor.
Çin'de heteroseksüel tasvirler genellikle daha fazla serbestliğe sahip - Nobel Ödüllü Mo Yan da dahil olmak üzere tanınmış Çinli yazarların eserleri açık cinsel sahnelere sahip ve buna rağmen halk tarafından erişilebilir durumda.
Çin'de dönem dönem heteroseksüel erotizm yazarları hapse atılmış olsa da, gözlemciler onların çok daha az sansüre maruz kaldığını söylüyor.
Eşcinsel erotizm ise yetkilileri daha fazla rahatsız ediyor gibi görünüyor.
Çin'de eşcinsellerin 'sahte evliliklerle' var olma mücadelesi
Haitang yazarları için kurulan bir destek grubundaki gönüllüler BBC'ye polisin bazı okurları bile sorguladığını söyledi.
Gözaltına alındığını söyleyen kişiler, baskıdan korktukları için röportaj tekliflerimizi reddeti.
Bu operasyonu yürüttüğü söylenen kuzeybatıdaki Lanzhou kentinin emniyet teşkilatı da BBC'nin sorularına yanıt vermedi.
Öte yandan son gözaltılar Çin'de bir tartışma başlattı ve yasaya karşı ülkede nadir görülen bir tepki belirdi.
"Seks gerçekten utanılacak bir şey mi?" diye soran bir Weibo kullanıcısı, Çin'in müstehcenlik karşıtı yasalarının çağdışı olduğunu savundu.
Hukuk alanında çalışan akademisyenler de "müstehcen" olarak nitelenen bir içeriğin sadece beş bin kere görüntülenmesinin "suç teşkil eden dağıtım" sınıfına alınmasının ve böylece yazarların tutuklanması için gereken çıtanın aşağı düşürülmesinin endişe verici olduğunu söylüyor.
Bu durum Pekin'i o kadar tedirgin etti ki tartışmalar internetten silinmeye başladı: Weibo'da 30 milyondan fazla görüntülenen #HaitangYazarlarıTutuklandı etiketi kaldırıldı.
Yasal tavsiye sunan gönderiler silindi.
Önde gelen bir Çin haber sitesinin haberi kaldırıldı.
Yazarların hesapları ve bazı kullanıcı adları da kayboluyor.
Pingping Anan Yongfu da viral olan paylaşımını sildikten sonra, destekçilerine teşekkür eden ve yazısının yasaları ihlal ettiğini kabul eden bir başka yazı paylaştı.
Daha sonra da hesabını kapattı.
Hesabını silmeden önce şöyle yazmıştı:
"Ailemin gözünde her zaman iyi bir kızdım. Ama o gün onlara utançtan başka bir şey getirmedim. Bir daha asla başlarını dik tutamayacaklar."
Danmei: Pop kültürün taçsız kralı
Bu kadın yazarlar, eşcinselliğin ve erotizmin damgalandığı Çin'de uzun süredir çok göz önünde olmadan çalışıyorlar.
Şimdi polis soruşturmalarıyla ifşa edilen bu kişiler, yasal ve acımasız sosyal sonuçlarla da karşı karşıya.
Weibo'daki kullanıcı adı Çince "dünya kocaman bir psikiyatri hastanesi" olan bir yazar, "O anda tek hissettiğim utançtı" diyor.
Üniversitede polisin kendisini sınıftan çıkardığını ve sınıf arkadaşlarının onu takip ederek yatakhanesinin aranmasını izlediklerini söylüyor:
"Paramı klavye başında kelime kelime kazandım. Ama işler kötüye gitmeye başlayınca bunların hiçbir önemi kalmadı. İnsanlar bana hiç çalışmadan para kazanmışım gibi davrandılar."
Bir diğeri, polisin kendisine nazik davrandığını, bir avukatla konuşmasını ve cezasını azaltmak için "yasadışı kazançlarını" iade etmesini tavsiye ettiğini aktarıyor:
"Daha 20 yaşındayım. Çok gencim ve hayatımı bu kadar erken mahvettim."
Bir üçüncüsü ise "Bir zamanlar yazdığım her kelimenin geri dönüp beni rahatsız edeceği bir günün geleceğini hiç düşünmemiştim" diyor.
Danmei romanlarını 20 yıldır yazan Zhao Vu ise baskıların kendisini yıldıramayacağını söylüyor:
"Mutluluğu bu şekilde buluyorum. Ve toplumla kurduğum bağlantıları bırakamıyorum."
Japon erkek aşk mangalarından esinlenen danmei, 1990'larda çevrimiçi bir alt tür olarak ortaya çıktı.
Bazı romanların uluslararası en çok satanlar listelerinde yer almasıyla oldukça başarılı oldu.
2021'de 60 tanesi film ve TV uyarlamaları için seçildi.
En pahalısının 40 milyon yuana (221 milyon TL) satıldığı bildirildi.
Şiao Zhan ve Vang Yibo gibi Çin'in en büyük yıldızlarından bazıları kariyerlerine danmei romanlarına dayanan yayın programlarında başladı.
Kısacası pop kültürünün asi kralı görmezden gelinemeyecek kadar popüler, onurlandırılamayacak kadar tartışmalı.
Tayvan'daki popüler danmei yayıncısı Haitang'ın adı, "pembenin her tür tonunda açan bir çiçek" anlamına geliyor.
Haitang ve danmei, erkek kahramanları merkeze almalarına rağmen, kadınlara özgü benzersiz bir alan haline geldi.
Kadınların cinsel arzusunun rutin olarak kontrol altında tutulduğu ve denetlendiği bir kültürde danmei üstü örtülü ve yaratıcı bir çıkış noktası haline geldi: Kadınların diğer kadınlar için kadın arzusu hakkında yazabilecekleri bir alan oldu.
University College London'da dijital sosyoloji dersleri veren Dr. Liang Ge, danmei'yi Çinli yetkililerin gözünde bu kadar "yıkıcı" yapan şeyin tam da bu olduğunu söylüyor.
Danmei kadınların genellikle evlilik ve annelikle ilişkilendirildikleri "toplumsal cinsiyete dayalı gerçekliklerden" kopmalarını sağlıyor.
Örneğin, danmei hikayelerinde erkekler hamile kalabiliyor ve savunmasız kalma konusunda da rahatlar. Bu, birçok Çinli kadının gerçek hayatta mücadele ettiği eşitsiz ilişkilerle tam bir tezat.
On yıldır danmei dünyasında aktif olan yazar Li Şen, "Danmei beni geleneksel heteroseksüel romantik ilişkilerdeki tüm potansiyel tehlikeleri düşünmekten uzaklaştırıyor" diyor.
Homofobiyi tedavi etmek mümkün mü?
Danmei romanlarını eleştirenler de yok değil çünkü bazıları aşırı ve şiddeli sahneler içeriyor.
Bir Weibo kullanıcısı "Bir ebeveyn olarak, kaçımız çocuklarımızın böyle romanlar yazmasını bir yana bırakın, okumasını kabul edebiliriz?" diye soruyor.
Yazarların yaşı da bir endişe kaynağı: BBC'nin konuştuğu birkaç kişi, 18 yaşından önce eşcinsel erotik okumaya ve yazmaya başladıklarını söylüyor. Bazıları 11 yaşında başladıklarını anlatıyor.
Sadece soyadını paylaşan danmei yazarı Ma, bunun kabul edilmesi ve ele alınması gereken bir sorun olduğunu belirtiyor ve bunun aslında tüm yetişkin içerikleri için geçerli olduğunu çünkü Çin'de içeriklerin yaşa göre kategorize edilmediğini ekliyor.
Ancak özellikle danmei, Pekin'in interneti "temizlemek" için bir dizi kampanya başlatmasıyla son on yılda giderek daha fazla saldırı altında kaldı.
2018 yılında bir danmei yazarı, Occupy adlı kitabından 7 bin adet sattığı için 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
'Gelirim suçumun kanıtı olarak gösterildi'
University College London'dan Dr. Ge evlilik ve doğum oranları düşerken Çin lideri Şi Jinping ulusal gençleşmeyi teşvik ettikçe, danmei'ye yönelik devlet denetiminin de arttığını söylüyor.
Dr. Ge, "Çin hükümeti geleneksel aile değerlerini teşvik etmek istiyor ve danmei romanlarını sevmek, kadınların çocuk sahibi olma isteğini azaltan bir faktör olarak görülüyor" diyor.
Çin sosyal medya platformu WeChat, LGBTİ+ hesaplarını sildi
Son tutuklamalar, 12 aydan kısa bir süre içinde gerçekleşen ikinci toplu tutuklama dalgası oldu. Geçen yılın sonlarında da 50 Haitang yazarı kovuşturmaya uğramıştı.
Yaklaşık 1.85 milyon yuan (10,2 milyon TL) kazanan tanınmış bir yazar da yaklaşık beş yıl hapse mahkum edildi.
Ücretsiz danışmanlık hizmeti sunan bir avukat, "Ancak bu kez, öykülerde küçük bir katkısı olanlar bile kurtulamadı" diyor ve ekliyor:
"Sadece iki gün içinde 150'den fazla kişi danışmanlık talebinde bulundu."
Bu avukatla temasa geçenlerin çoğu henüz suçlanmasa da, bu ihtimalden korkan kişilerdi.
Haitang yazarlarına yardımcı olmak için "pratik bir rehber" yazan bir avukat, "Bu klasik bir açık deniz balıkçılığı" diyor.
Bu terim yerel polisin yetkilerini aşmasına atıfta bulunuyor: Lanzhou'daki yetkililer yazarları farklı bölgelerden, muhtemelen yetki alanlarının ötesinden ifadeye çağırdılar.
Danmei yazarları, kendilerine gösterilen hoşgörünün her an sonlanabileceğinin bilincinde olarak çalışıyor.
Bu yüzden sansürü metaforlarla aşmak bir alışkanlık.
"Yemek yapmak" seks yerine kullanılıyor; "mutfak aleti" ise erkek cinsel organı için yazılan bir kod.
Ancak son baskının şiddeti onları da şaşkına çevirmiş.
Bir yazar polisten gelen aramayı "Bir telefon hayallerimi yıktı" sözleriyle anlatıyor ve polisin arama izni olamadan telefonunda arama yaptığını aktarıyor.
Suçlarının, her bir bölüm için çevrimiçi görüntülemeleri toplayarak değerlendirildiğini söylüyor ve bu yöntemin okur sayısını olduğundan fazla gösterdiğini savunuyorlar.
Bir başka danmei yazarı ise sosyal medya paylaşımında "Yıllarca Haitang'da yazdım, sadece bir avuç okuyucum vardı. Sonra, gözden kaçan bu hikayeler 300 binden fazla tıklandı ve hesabımda duran 4.000 yuanlık (22 bin TL) telif ücreti suçumun kanıtı oldu" ifadelerini kullanıyor.
Bunun Haitang'daki kariyerlerinin sonu olup olmadığını bilmek zor.
Sijin de Sijin kullanıcı adlı bir yazar ise "Eğer geri dönebilseydim, yine de yazmayı seçerdim. Ve yazmaya devam edeceğim" diyor ve ekliyor:
"Şu anda tek umudum yasanın sayfadaki kelimelerin ötesini görmesi: Para biriktirmek için öğün atlayan kızı, bir kalem almak için saçını satan kızı, aklının kaderde bir yol açabileceğine inanan kızı görmesi.
"Umarım hepimize adil bir şans verilir."
KAYNAKLAR: Li Shen, Zhao Wu ve Fang Xixi takma isimlerdir.
Grace Tsoi de bu habere katkıda bulundu.
Bu haber, BBC gazetecileri tarafından hazırlandı ve kontrol edildi. Bir pilot proje kapsamında çevirisi için yapay zekadan da faydalanıldı.
