Vishwam Sankaran
independent.co.uk
Bilim ve Teknoloji Muhabiri
Bir ev kedisinin soğan tüketmesinin sağlığı üzerindeki ciddi etkilerini belgeleyen araştırmacılar, evcil hayvanlar için bazı gıda seçimlerinin tehlikeli doğasına daha fazla ışık tuttu.
Discover Animal adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada, bir kedide kırmızı kan hücrelerinin erken parçalanmasıyla birlikte iştahsızlık ve halsizliğe yol açan ve acil tıbbi müdahale gerektiren, nadir görülen şiddetli anemi vakası anlatılıyor.
Kedinin kırmızı kan hücresi sayısında endişe verici azalma olduğunu ortaya koyan kan testleri, hemolitik anemi adı verilen bir duruma işaret etti.
İtalya'daki Colombo Veteriner Kliniği araştırmacıları, bu semptomların kedinin kırmızı kan hücrelerinde "ağır tahribata tol açan" tiyosülfat gibi bileşikler yüzünden toksik hale gelen soğanı tüketmesine tepki olarak ortaya çıktığını belirtti.
Kan testinde bu hastalığın ayırt edici bir işareti tespit edildi.
Araştırmacılar kırmızı kan hücrelerinde oksidatif hasarın göstergesi olan, Heinz Cisimcikleri (HB) adı verilen doğal yapısını kaybetmiş hemoglobin molekülü kümeleri buldu.
Bu tür oksidatif hasar, soğanda bulunanlar da dahil belirli toksinlerin yol açtığı bir hastalık belirtisi.
Testler ayrıca kedinin kanında, hücre içi bileşenlerini kaybetmiş kırmızı kan hücrelerinin kalıntıları olan "hayalet hücrelerin" varlığını da ortaya çıkardı.
Son çalışma, bu hücre düzeyindeki değişikliklerin kedinin kanında nasıl gerçekleştiğini ve anemi belirtilerine nasıl yol açtığını ilk kez ortaya koyuyor.
Bilim insanları, "Bu vaka raporu, soğan tüketiminin, daha önce kedilerde soğan tüketiminde tanımlanmamış olan, aşırı derecede büyük HB'lere sahip hayalet hücreler gibi daha ciddi alyuvar değişiklikleriyle anemiye yol açabileceğini gösteriyor" diye belirtti.
"Bu vaka raporunda, hastada daha önce tanımlanmamış olan büyük oranda hayalet hücre ve dikkat çekici derecede büyük HB'ler görüldü" diye yazdılar.
Bilim insanları bulgularla, kedilerde soğan tüketiminin neden olduğu oksidatif hasarın ciddi doğasını ve evcil hayvan sahiplerinin kedilerinin beslenme tercihleri konusunda daha bilinçli olması gerektiğini vurguluyor.
Kediler zorunlu etoburdur ancak benzersiz metabolik profilleri onları belirli gıdalara karşı son derece hassas hale getirir.
Soğanda bulunanlar gibi bazı bileşikleri etkili bir şekilde metabolize etmek için gerekli enzimlerden yoksunlar, bu da onları olumsuz etkilere yatkın kılıyor.
Araştırmacılar, bu vakada kedinin "ciddi prognoz ve sahibinin mali kısıtlamaları nedeniyle" teşhisin ardından uyutulduğunu söyledi.
Tipik olarak kediler bu tür zararlı maddeleri yuttuğunda, tedavi toksinlerin daha fazla emilmesini önlemek için kusmanın başlatılmasını içeriyor ve nadir durumlarda, ciddi anemik kedileri stabilize etmek için kan nakli gerekebiliyor.
Araştırmacılar, soğan, sarımsak ve çikolata gibi kediler için toksik olan yaygın gıdalarla bağlantılı tehlikeler hakkında evcil hayvan sahipleri arasında daha fazla farkındalık yaratılması çağrısında bulunuyor.
Evcil hayvan sahiplerini bu gıdaları güvenli bir şekilde kedilerinin erişimlerinden uzak tutmaya ve çevrelerinde farkındalık yaratmaya çağırıyorlar.
KAYNAK: independent.co.uk/news/science
Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal
