ABD Başkanı Trump'ın Ortadoğu turunun sürprizlerinden biri Riyad'da Suriye'nin yeni ile Ahmed Şara ile görüşmesi oldu.
Böylece 25 yıl aradan sonra bir Amerikan başkanı ilk kez bir Suriye lideri ile biraraya geldi.
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın ev sahipliğinde düzenlenen zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da telekonferans yöntemiyle katıldı.
Görüşme, Trump'ın ABD tarafından Suriye'ye uygulanan tüm 14 Mayıs'ta yaptırımları kaldıracağını ilan etmesinin ardından geldi.
Trump-Şara görüşmesinin gerçekleşmesinde ve yaptırımların kaldırılmasında Suudi Arabistan'la birlikte Türkiye'nin de rol oynaması Ankara'nın bölgesel etkisinin arttığı değerlendirmelerini beraberinde getirdi.
Riyad'daki toplantıya Erdoğan'ın da davet edilmesi, Ankara'da Trump'ın Türkiye ile geliştirilen işbirliği ve diyalog sürecine verdiği önemin yansıması olarak yorumlandı.
yorumlandı.
Trump ve Şara, Riyad'da, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın ev sahipliğinde bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede ABD'nin Suriye'ye uyguladığı yaptırımların kaldırılmasının "tarihi önemde" olduğunu kaydetti.
Görüşmeye meclisteki grup toplantısında da değinen cumhurbaşkanı, Türkiye'nin "barış diplomasisinin küresel merkezi haline geldiğini" söyledi.
Riyad'dan sonra Körfez ülkeleri gezisinin ikinci durağı Katar'a geçen Trump ise Suriye lideri Şara'ya övgüler yağdırdı.
Trump, Şara'yla kısa görüşmesinin "harika" geçtiğini söyledi ve Şara için "Genç, çekici bir adam. Sert bir adam. Güçlü bir geçmişi var. Çok güçlü geçmişi. Bir savaşçı" dedi.
ABD Başkanı ayrıca "İşleri toparlama anlamında iyi bir şansı var. Kendisiyle çok yakın ilişkileri olan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştüm. O da Şara'nın iyi bir iş çıkartmak için şansı olduğunu düşünüyor" diye konuştu.
Detaylar Antalya'da konuşulacak
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT Haber'in sorularını yanıtlarken Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın toplantıya katılımı için davetin 13 Mayıs Salı günü akşam saatlerinde geldiğini söyledi.
Fidan, "tarihi" olarak nitelediği dörtlü toplantının son derece verimli geçtiğini kaydetti.
Bakan Fidan, 15 Mayıs Perşembe Antalya'daki NATO dışişleri bakanlığı toplantısında ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ile buluşacağını söyledi.
Fidan üçlü görüşmede Riyad'da alınan kararların ele alınacağını ve uygulama aşamasına geçileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 11 Nisan 2025'te Türkiye'nin Antalya kentinde düzenlenen 4. Antalya Diplomasi Forumu'nda (ADF2025) biraraya geldi.
Fidan, yaptırımların kaldırılmasının Suriye'nin yeniden inşa edilmesi sürecine olumlu katkıda bulunacağını vurguladı.
Kararda ABD Kongresi'nin de rolü olduğunu hatırlatan bakan "Ama tabii Sayın Trump'ın baştan koyduğu bir irade var" diye ekledi.
Tüm yaptırımların kalkması durumunda coğrafi ve kültürel yakınlık gibi unsurlar nedeniyle Türk şirketlerinin Suriye'nin yeniden inşası sürecinde daha etkin rol oynayabileceği düşünülüyor.
Suriye'nin kapalı olan Ankara Büyükelçiliği'nin de yakında açılacak olmasının Ankara-Şam diyaloğu açısından önemine dikkat çekiliyor.
Ocak ayında Avrupa Birliği (AB), Suriye'ye karşı 14 yıldır uygulanan yaptırımlardan bazılarını gevşetme kararı almıştı.
İlk etapta enerji, havacılık ve finans alanındaki yaptırımların gevşetileceği açıklanmıştı.
Trump'ın Suriye'den talepleri
Trump'ın Şara ile görüşmesinde özellikle güvenlikle ilgili gündeme getirdiği bazı taleplerin Ankara'nın da beklentileri ile uyumlu olması dikkat çekti.
Beyaz Saray'a göre, Trump yeni Suriye yönetiminden ülkedeki tüm yabancı "teröristlerin" gönderilmesini istedi.
ABD Başkanı ayrıca IŞİD üyelerinin tutulduğu cezaevleri ve aile üyelerinin kaldığı kampların yönetimini de Şam'ın devralmasını istedi.
Bill Clinton, 2000 yılında Cenevre'de Suriye'nin eski devlet başkanı Beşar Esad'ın babası Hafız Esad ile görüşmüştü. Bu, ABD ve Suriye liderleri arasında yapılan son görüşmeydi.
Bu kampları mevcut ortamda ABD ile ortaklık içinde bulunan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrol ediyor.
SDG'nin ana omurgasını Türkiye'nin PKK'nın uzantısı olarak gördüğü Halkın Savunma Birlikleri (YPG) oluşturuyor.
Türkiye, ABD'den SDG ile işbirliğini sonlandırmasını talep ediyor.
Ankara IŞİD ile mücadelenin sekteye uğramaması için Suriye, Ürdün, Irak ve Lübnan'la ortak bir mekanizma geliştiriyor.
Bu mekanizma, cezaevlerinin kontrolünü sağlayacak şekilde planlanıyor.
İbrahim Anlaşmaları'nı imzalama çağrısı
Beyaz Saray'dan 14 Mayıs'taki görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada ABD Başkanı Trump'ın Şara'ya "İsrail ile İbrahim Anlaşmaları'nı (Abraham Accrods) imzalama çağrısı" yaptığı kaydedildi.
Trump'ın ilk döneminde başlattığı bu diplomatik hamle, bölge ülkeleriyle İsrail ilişkilerini normalleştirmeyi amaçlıyordu.
Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan ve Fas İbrahim Anlaşmaları'nı imzalayan ülkeler.
ABD Başkanı Trump, Suriye'ye yaptırımların kaldırılabileceğine ilişkin ilk sinyali geçen hafta vermiş ve bu konuda Erdoğan ile yaptığı görüşmeye atıfta bulunmuştu.
İki ülke lideri son telefon görüşmesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump'ı Türkiye'ye davet etmişti.
Diplomatik kaynaklar, Erdoğan-Trump görüşmesinin çok uzak olmayan bir vadede ya Türkiye ya da ABD'de gerçekleşeceği bilgisini vermişlerdi.
